Bu araþtýrmanýn amacý Türkiye’de ulusal ve uluslararasý alanda faaliyetlerde bulunan Uluslararasý Doðayý Koruma Birliði (IUCN), Doðal Hayatý Korum Vakfý (WWF), Greenpeace, Tema Vakfý, Türkiye Çevre Vakfý (TÇV) ve Çevre Koruma ve Ambalaj Atýklarýný Deðerlendirme Vakfý (ÇEVKO) olmak üzere altý çevreci sivil toplum kuruluþu faaliyetleri üzerinden; çevreci sivil toplum kuruluþlarýnýn politika yapým süreçlerinde etkili olup olmadýklarýnýn yanýtýný bulmaktýr. Çevre hareketlerinin ortaya çýkmasýndaki ana etken, sanayileþme nedeniyle doðal çevrenin kaybolmasýdýr. Zamanla bu yeni ekolojik hareketler kurumsal bir yapý kazanmýþtýr. Kurumsallaþmýþ çevreci kuruluþlar, küresel sorunlarý çözmenin nesnesi deðil öznesi haline gelmiþtir. Bu durum çevre kuruluþlarýnýn siyasi arenada kendilerine yer bulduðunu göstermektedir. Sivil toplum, halkýn kamusal alana katýlmasýný ve onu etkilemesini saðlamýþtýr. Sivil toplum kuruluþlarý, toplumun sorunlarýný, isteklerini, kaygýlarýný, beklentilerini devlete, dernek, sendika, gibi örgütlü resmi kuruluþlar aracýlýðýyla ifade etmesine olanak tanýmaktadýr. Sivil toplum, vatandaþlar ve devlet arasýndaki iletiþimi saðlayan, özelleþmiþ konularda örgütlü hareket kabiliyeti kazandýrarak büyük sesler duyulmasýný saðlayan önemli bir unsurdur. Ayný zamanda, sivil toplumun ülkenin demokratikleþmesi üzerinde önemli bir etkisi olduðunu belirtmekte fayda vardýr. Günümüzde insan, doðanýn bir parçasý olduðunu kabul etmemekte, kendisini doðanýn hâkimi olarak görmektedir. Bu da çevrenin tahribatýna neden olmaktadýr. Tüm çevrecilerin amacý, insanýn ve doðanýn sürdürülebilir geleceðini tehdit eden her þeyin doðaya zarar vermesini engellemektir. Pek çok ekolojik hareket olmasýna raðmen hepsinin ortak amacý çevre sorunlarýný önlemek, doðayý korumak ve sürdürülebilirliðini saðlamaktýr. Ekolojik hareketlerin ekonomik, politik, sosyal, kültürel ve hayatýn her alanýndaki çevre sorunlarýna dikkat çekmek ve çözüm aramak için yeni ekolojik hareketler geliþtirdiði söylenebilmektedir. Çevreci sivil toplumun da bu faaliyetleri nezdinde kamu kurumlarý da politika geliþtirir. Kamu kurumlarý da çevreye duyarlý kamusal alan oluþturmak ve kamu çalýþanlarýnýn çevreye duyarlý bir bilinçle hareket etmesine dair tedbirler alýr. Bu çalýþmada sivil toplum kuruluþlarýnýn faaliyetlerinin, kurum ve kuruluþlarýnýn kurumsal çevre politikasý baðlamýnda strateji geliþtirme ve karar alma gibi önemli konularda yol gösterici olabileceði düþünülmektedir. (ORCID ID: 0000-0001-9536-2896)
Anahtar Kelimeler: Çevre, Çevre Koruma, Çevre Politikasý, Sivil Toplum Kuruluþlarý
|
