Çocukluk ve adölesan dönemde görülen obezite, yetiþkin obezitesini tetikleyerek mortalite ve morbidite riskini arttýrabildiði için oldukça önemli bir halk saðlýðý sorunudur. Yetersiz beslenme bilgisi ise obezite geliþimini etkileyebilmektedir. Bu çalýþmada 2019-2020 eðitim-öðretim yýlýnda, Ýstanbul’da özel bir liseye devam eden adölesanlarýn beslenme bilgi düzeylerinin beden kütle indeksi (BKÝ) ile iliþkisini belirlemek amacý ile yapýlmýþtýr. Çalýþmaya 59 (%49.2) kýz, 61 (%59.8) erkek, toplam 120 lise öðrencisi katýlmýþtýr. Gönüllü katýlýmý kabul eden öðrencilere genel bilgilerini, antropometrik ölçümlerini ve beslenme alýþkanlýklarýný içeren bir anket formu ile “Adölesanlarýn Beslenme Bilgilerini Saptama Ölçeði” (ABBSÖ) yüz yüze görüþme tekniði ile uygulanmýþtýr. Çalýþmaya katýlan öðrencilerin yaþ ortalamasý 16.76± 1.10 yýldýr. Öðrencilerin BKÝ ortalamasý 22.42± 3.91 kg/m2 olup erkeklerin ortalamasý kýzlardan yüksektir (BKÝERKEK: 23.81±4.22 kg/m2 (%95CI: 22.74-24.90), BKÝKIZ: 20.99± 2.97 kg/m2 (%95CI: 20.21-21.76), p<0.001). Öðrencilerin çoðunluðu (%60.0) normal BKÝ aralýðýnda olup %21.7’si hafif kilolu, %4.2’si obezdir. Obez kýz bulunmamakla birlikte erkeklerde kilolu olma daha fazladýr (p= 0.003). Öðrencilerin ABBSÖ puan ortalamasý 33.13± 7.95’tir (ABBSÖKIZ: 33.41± 9.12 puan, ABBSÖERKEK: 33.41± 9.12 puan). Öðrencilerin %50.8’i çok iyi, %40.0’ý iyi, %7.5’i orta, %1.7’si kötü beslenme puanlarýna sahipken orta ve kötü beslenme puaný olan erkek sayýsý kýzlardan fazladýr (p<0.05). Öðrencilerin ABBSÖ puanlarý ile yaþ ve BKÝ arasýnda negatif yönlü anlamlý iliþkiler gözlenmiþtir. Çalýþmaya göre öðrencilerin beslenme bilgi düzeylerindeki artýþ, beden kütle indeksinin azaltýlmasýyla zayýf düzeyde anlamlý iliþki göstermiþtir. Bu doðrultuda öðrencilerin bilgi düzeylerinin arttýrýlmasýna yönelik uygulamalarýn, obezitenin önlenmesi ve iyileþtirilmesi açýsýndan olumlu sonuçlar doðurabileceði düþünülmektedir. Bu kapsamda okullarda beslenme eðitimlerinin düzenlenmesi ve öðrencilerin bu konuda yönlendirilmesi önemli ve gereklidir.
Anahtar Kelimeler: Adölesan, Beslenme bilgi düzeyi, Beden kütle indeksi, Beslenme
|
