Çocukluk ve adölesan dönemde görülen obezite, yetişkin obezitesini tetikleyerek mortalite ve morbidite riskini arttırabildiği için oldukça önemli bir halk sağlığı sorunudur. Yetersiz beslenme bilgisi ise obezite gelişimini etkileyebilmektedir. Bu çalışmada 2019-2020 eğitim-öğretim yılında, İstanbul’da özel bir liseye devam eden adölesanların beslenme bilgi düzeylerinin beden kütle indeksi (BKİ) ile ilişkisini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Çalışmaya 59 (%49.2) kız, 61 (%59.8) erkek, toplam 120 lise öğrencisi katılmıştır. Gönüllü katılımı kabul eden öğrencilere genel bilgilerini, antropometrik ölçümlerini ve beslenme alışkanlıklarını içeren bir anket formu ile “Adölesanların Beslenme Bilgilerini Saptama Ölçeği” (ABBSÖ) yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 16.76± 1.10 yıldır. Öğrencilerin BKİ ortalaması 22.42± 3.91 kg/m2 olup erkeklerin ortalaması kızlardan yüksektir (BKİERKEK: 23.81±4.22 kg/m2 (%95CI: 22.74-24.90), BKİKIZ: 20.99± 2.97 kg/m2 (%95CI: 20.21-21.76), p<0.001). Öğrencilerin çoğunluğu (%60.0) normal BKİ aralığında olup %21.7’si hafif kilolu, %4.2’si obezdir. Obez kız bulunmamakla birlikte erkeklerde kilolu olma daha fazladır (p= 0.003). Öğrencilerin ABBSÖ puan ortalaması 33.13± 7.95’tir (ABBSÖKIZ: 33.41± 9.12 puan, ABBSÖERKEK: 33.41± 9.12 puan). Öğrencilerin %50.8’i çok iyi, %40.0’ı iyi, %7.5’i orta, %1.7’si kötü beslenme puanlarına sahipken orta ve kötü beslenme puanı olan erkek sayısı kızlardan fazladır (p<0.05). Öğrencilerin ABBSÖ puanları ile yaş ve BKİ arasında negatif yönlü anlamlı ilişkiler gözlenmiştir. Çalışmaya göre öğrencilerin beslenme bilgi düzeylerindeki artış, beden kütle indeksinin azaltılmasıyla zayıf düzeyde anlamlı ilişki göstermiştir. Bu doğrultuda öğrencilerin bilgi düzeylerinin arttırılmasına yönelik uygulamaların, obezitenin önlenmesi ve iyileştirilmesi açısından olumlu sonuçlar doğurabileceği düşünülmektedir. Bu kapsamda okullarda beslenme eğitimlerinin düzenlenmesi ve öğrencilerin bu konuda yönlendirilmesi önemli ve gereklidir.
Anahtar Kelimeler: Adölesan, Beslenme bilgi düzeyi, Beden kütle indeksi, Beslenme
|
