Giriþ: Çalýþmalarda çeþitli deneysel obezite modelleri kullanýlmaktadýr. En çok kullanýlan deneysel obezite modelinden biride yüksek yaðlý diyetle oluþturulan obezite modelidir. Obezite vücutta visseral ve supkutan yað dokusu hacminin arttýðý, kanser, tip II diyabet ve kalp hastalýklarý gibi saðlýk problemlerinin göründüðü, týbbi bir durum olarak tanýmlanmaktadýr. Gýdalarla alýnan enerji vücudun harcadýðý enerjiden fazla olduðunda fazla enerji yað dokusunda nötral yað olarak depolanýr ve obezite ortaya çýkar. Yað dokusu vücudun birçok yerinde bulunur ve bulunmuþ olduðu yere göre adlandýrýlýr. Retroperitoneal yað dokusu peritonun arkasýnda sað ve sol yað dokusu olmak üzere iki yað dokusu olarak bulunur. Bu yað dokusu sinir lifleriyle innerve edilir. Sinir liflerinin özellikle lipoliz olmak üzere yað dokusunun metabolizmasýnda önemli rolleri bulunmaktadýr. Yað dokusunu innerve eden sinir liflerinin cerrahi olarak kesilmesiyle yað dokusu denervasyonu yapýlmaktadýr. Amaç: Çalýþmamýzda karbonhidratlý ve yaðlý diyetle beslenen ratlarda retroperitoneal yað dokusu denervasyonun yað dokusundaki aðýrlýk artýþýna etkisinin incelenmesi amaçlanmýþtýr. Kapsam: Yapýlan bu çalýþma deneysel çalýþma olup 32 adet Sprague Dawley ýrký rat üzerinde yapýlmýþtýr. Sýnýrlýklar: Araþtýrma deneysel nitelikte olduðundan deney hayvanlarý kullanýmý etiðinin 3R kuralý gereði sýnýrlý sayýda hayvan üzerinde yapýlmýþtýr. Yöntem: Çalýþmada kullanýlan hayvanlar Karadeniz Teknik Üniversitesi Cerrahi Araþtýrma Merkezinden temin edilmiþ olup beslenme barýnma ve hayvanlara yapýlan tüm iþlemler yine bu merkezde yapýldý. Etik kurul onayý Karadeniz Teknik Üniversitesi hayvan deneyleri yerel etik kuruldan alýndý ( 2013/29). Çalýþmada, 100 -150 g aðýrlýðýnda ve 3-5 haftalýk Sprague Dawley ýrký 32 rattan her grupta 8 tane olacak þekilde 4 grup oluþturuldu. I. ve II. Grup yüksek yaðlý yem (protein %26.2, karbonhidrat %26.3, yað %34.9) ile beslendi. I. Grubun retroperitoneal yað dokusu denerve edilirken II. Grubun retroperitoneal yað dokusu denerve edilmedi. III.ve IV. Grup ise karbonhidratlý yem (protein %19.2, karbonhidrat % 67.3, yað % 4.3) ile beslendi. III. Grubun retroperitoneal yað dokusu denerve edilirken IV. Grubun retroperitoneal yað dokusu denerve edilmedi. Gruplar kendilerine özgü yemle 70 gün boyunca beslendi. Beslenme sürecinin sonunda hem sað hem de sol retroperitoneal yað dokularý çýkarýlarak tartýmlarý yapýldý. Gruplarýn sonuçlarý ortalama±SD olarak ifade edildi. Gruplar arasýndaki farklýlýk ise nonparametrik test olan Mann Whitney U testi ile saptandý. Tüm analizler SPSS 16.0 for Windows istatistik paket programýnda %95 güvenle yapýldý. p≥0.05 anlamsýz, p< 0.05 ise istatistiksel olarak anlamlý kabul edildi. Bulgular : Ölçümler sonucunda yüksek yaðlý yem ile beslenen ve yað dokusu denerve edilen I. Gruptaki ratlarýn sað ve sol retroperitoneal yað dokusu toplamýnýn aðýrlýklarý ortalamasý 9.58±3.65 gr olduðu, yine ayný tür yemle beslenen ve retroperitoneal yað dokusu denerve edilmeyen II. Grupta sað ve sol retroperitoneal yað dokusu toplamýnýn aðýrlýklarý ortalamasý 9.83±3.43 gr olduðu tespit edildi. Bu iki grupta retroperitoneal yað doku aðýrlýklarý açýsýndan istatistiksel olarak anlamlý bir fark olmadýðý tespit edildi (p>0.05). III. Grupta karbonhidratlý diyetle beslenen yað dokusu denerve edilen ratlarýn sað ve sol retroperitoneal yað dokusu toplamýnýn aðýrlýklarý ortalamasý 9.19±3.03 gr olduðu, yine ayný tür yemle beslenen ve retroperitoneal yað dokusu denerve edilmeyen IV. Grupta sað ve sol retroperitoneal yað dokusu toplamýnýn aðýrlýklarý ortalamasý 6.10±1.94 gr olduðu tespit edildi. Bu iki grupta retroperitoneal yað doku aðýrlýklarý açýsýndan istatistiksel olarak anlamlý bir fark olduðu tespit edildi (p<0.05). Sonuç: Çalýþmamýzda yüksek yaðlý diyetle beslenme durumunda denervasyonun yað dokusunda aðýrlýk deðiþimine herhangi bir etkisinin olmadýðý, ancak karbonhidratlý beslenme durumunda denervasyonun yað dokusunda aðýrlýk artýþýna neden olduðu tespit edildi. Bu sonuç denervasyon durumunda yüksek yaðlý ve karbonhidratlý diyetle beslenmenin yað dokusunda farlý metabolik olaylarýn gerçekleþmesini saðladýðýný göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Yüksek yaðlý diyet, Yað dokusu denervasyonu, Retroperitoneal yað dokusu, Obezite
|
