Hemþirelik kendi alanýna özel bilgi üretmesi, bilgi birikimini kullanýlabilmesi bilim sanata dayalý belirli bir çerçevesi olan kuramlara ve uygulamalara baðlý profesyonel bir meslektir. Bireylerin ihtiyacýna uygun olan bakýmlarýn uygulanabilmesi, hemþirelik kuramlarýnýn mesleki bilgi birikiminin oluþmasýnda kullanýlmasý ve hemþirelik sürecinin kavram ve kuramlarý doðrultusunda planlanmasý gereklidir. Hemþirelik kuramcýlarýndan Merley Mishel 1988'de “Hastalýklarda Belirsizlik Kuramý’’ tekrarlayan ve yinelenen kronik hastalýklarda kullanýlmak üzere geliþtirilmiþtir. Belirsizlik hastalýklarda beklenen olasýlýðýn bilinmesi durumu risk olarak izah edilirken beklenen olasýlýðýn bilinememesi durumu olarak tanýmlanmaktadýr. Tekrarlayan devamlilik arzeden kronik hastalýklardan olan Ýki uçlu bozukluk, ciddi iþlev kaybýna neden olan ve sürekli tedavi gerektiren ruhsal bir bozukluktur. Hastanýn hastalýk sürecinde yaþadýðý belirsizliði nasýl algýladýný tanýmladýðýný açýklamakta ve belirsizlik altýnda ruhsal, psikolojik ve davranýþsal sonuçlarý iyileþtirecek müdahalelerin seçiminde bir çerçeve sunmaktadýr. Bu olgu sunumunda; Merley Msýhel hastalýk teorisindeki belirsizlik kuramýna göre bir universite hastanesinin psikiyatri kliniðinde iki uçlu bozukluk tanýsýyla tedavi gören 27 yaþýndaki erkek hastanýn hemþirelik bakým süreci planlanmýþtýr. Ýki uçlu bozukluk tanýsý alan hastadaki belirsizliðin yönetimi için; belirsizlik yaratan durumlarý dikkate alarak hastalýkla ilgili bilgilendirme problem çözme ve iletiþim becerilerini geliþtirmeye yönelik müdahaleleri kullanýlmýþtýr. Kuramýn, hastalýðýn hasta bireyde yaþattýðý belirsizlik durumunu açýkladýðý ve hasta-hemþire iletiþimini hemþirelik bakýmýný desteklediði düþünülmektedir. Ülkemizde bu konuda fazla çalýþma olmadýðýndan kuramýn farklý hastalýk gruplarýyla çalýþýlmasý önerilmektedir. (ORCID ID: 0000-0002-1483-0852)
Anahtar Kelimeler: Ýki Uçlu Bozukluk, Hemþirelik, Hemþirelik Bakýmý, Psikiyatri Hemþireliði, Belirsizlik Kuramý
|
