Saðlýðýn temellerinin atýldýðý ilk iki yýlda beslenme, çocuðun büyüme ve geliþme açýsýndan oldukça önemlidir. Bebekler dört ile altý ay arasýnda yarý katý gýdalarý aðýz boþluðunun arka tarafýna aktarmayý baþarýr. Baþ ve boynun nöromüsküler kontrolünün tamamlanmasý, el göz koordinasyonunun geliþmesi, bebeðin anne ve çevre ile iliþkiye geçmesi, oturmaya baþlamasý, çiðneme ve yutma becerisinin geliþmesi ek gýdalara baþlanabilmesi için gerekli geliþim basamaklarýný oluþturur. Dünya Saðlýk Örgütü ve Birleþmiþ Milletler Çocuklara Yardým Fonu, altýncý ayda ek gýdalara baþlayarak anne sütünün 24 ay ve ötesine kadar sürdürülmesini önermektedir. Bebeðin yanlýþ, yetersiz ya da fazla beslenmesi, büyüme, geliþme ve zekâ geliþimindeki gecikmeye, hastalanma riskinde ve ölüm oranýnda artýþa neden olabilmektedir. Bu nedenle ebeveynlerin tamamlayýcý beslenmeye iliþkin bilgi, deneyim ve uygulamalarýnýn belirlenerek gerekli eðitimlerin planlanmasý önemlidir. Ek gýda döneminde ebeveynlerin doðru bildiði birçok yanlýþ uygulama bulunmaktadýr. Bunlar arasýnda; farklý tatlara alýþmasý için altýncý aydan önce ek gýda verme, gece sýk uyanan bebeklere zamanýndan önce ek gýda verme, annesi yetersiz beslenen bebeklere altýncý aydan önce ek gýda verme, bebeklere kýrmýzý etin ve yaðýn gereðinden az verilmesi, yanlýþ gýdalar ile ek beslenmeye geçme, zorla yedirme çabalarý, bebek çiðneme yeteneði kazandýðý halde püre þeklinde gýdalar verme gibi uygulamalar yer almaktadýr. Ayrýca, bir yaþ öncesi inek sütü verme, üç gün kuralýna uymadan yeni besinler deneme, allerjen gýdalarý önerilenden önce tattýrma, bebeðin tuz ve þeker içermeyen yemeklerden keyif almadýðý düþünülerek tuz ve þeker eklenmesi gibi yanlýþ uygulamalar bulunmaktadýr. Günümüzde ilk 24 ay beslenmesinin ileri yaþam saðlýðý üzerine etkileri nedeniyle, çocuklarda saðlýklý beslenme konusunda ebeveyn adaylarýnýn ve ebeveynlerin bilinçlendirilmesi bir toplum saðlýðý hizmetidir.
Anahtar Kelimeler: ek gýda, ek beslenme, bebek beslenmesi
|
