Dünya nüfusu yaþlanmakta olup 2050 yýlýnda 60 yaþ ve üzerindeki kiþi sayýsýnýn iki milyara ulaþacaðý, baþka bir deyiþle toplam nüfusun %21’ini oluþturacaðý tahmin edilmektedir. Ayrýca, 2050 yýlýnda 80 yaþ ve üzeri kiþi sayýsýnýn 392 milyon olmasý beklenmektedir. Demografide beklenen bu deðiþikliðin ekonomik, politik, iþ ve toplum saðlýðý üzerinde önemli etkilerinin olmasý kaçýnýlmazdýr. Tüm dünyadaki hastalýk yükünün %23’ünün yaþlýlarda gözlendiði düþünülmektedir. Dünya Saðlýk Örgütü verilerine göre demans ve depresyon ileri yaþ hastalýklarý arasýnda en sýk gözlenen klinik tablolardýr. Bunlarýn yaný sýra kronik obstrüktif akciðer hastalýðý, kardiyovasküler hastalýklar, tip II diyabet, kanserler ve diðer hastalýklar gözlenmekte olup, her birinin taný, tedavi ve bakým masraflarý oldukça yüksektir. Genetik etkenlerin yanýnda, sigara kullanýmý, fiziksel aktivite ve diyet gibi genetik olmayan faktörler de yaþlanma üzerinde farklý etkilerde bulunmaktadýr. Kiþinin uzun yýllar aktif ve üretken olmasýnda beslenmenin potansiyel etkisi, son zamanlarda önemli bir tartýþma konusu olmuþtur. Tat ve koku almada bozulma, diþ ve çene problemleri, iþtah kaybý, kaliteli gýdalara ulaþamamaya baðlý yetersiz beslenme disabiliteye neden olmaktadýr. Birçok kronik hastalýða zemin oluþturduðu saptanmýþ olan obezite, tüm dünyada özellikle geliþmekte olan ülkelerde önemli bir saðlýk sorunudur. Birçok çalýþmada balýk, sebze, meyve, fýndýk, zeytin yaðý ve daha az kýrmýzý et içeren Akdeniz diyetinin biliþsel kaybýn önüne geçtiði gösterilmiþtir.Yaþlanmakta olan nüfusun saðlýðý ve bakýmý konusunda kaynaklarýn artýrýlmasý, ekonomik destek, saðlýk sisteminin yaþlýlara özgü yeniden düzenlenmesi, koruyucu hekimliðin ön plana alýnmasý, yaþam þekli konusundaki yaklaþýmlarýn yapýlandýrýlmasý gerekmektedir. Bu derlemede yaþlanmakta olan nüfusun beslenme alýþkanlýklarýnýn düzenlenmesinin önemi ve geliþebilecek kronik hastalýklarýn bu sayede önüne geçilebileceðinin vurgulanmasý amaçlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, Aktif Yaþlanma, Kronik Hastalýk
|
