Dünya nüfusu yaşlanmakta olup 2050 yılında 60 yaş ve üzerindeki kişi sayısının iki milyara ulaşacağı, başka bir deyişle toplam nüfusun %21’ini oluşturacağı tahmin edilmektedir. Ayrıca, 2050 yılında 80 yaş ve üzeri kişi sayısının 392 milyon olması beklenmektedir. Demografide beklenen bu değişikliğin ekonomik, politik, iş ve toplum sağlığı üzerinde önemli etkilerinin olması kaçınılmazdır. Tüm dünyadaki hastalık yükünün %23’ünün yaşlılarda gözlendiği düşünülmektedir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre demans ve depresyon ileri yaş hastalıkları arasında en sık gözlenen klinik tablolardır. Bunların yanı sıra kronik obstrüktif akciğer hastalığı, kardiyovasküler hastalıklar, tip II diyabet, kanserler ve diğer hastalıklar gözlenmekte olup, her birinin tanı, tedavi ve bakım masrafları oldukça yüksektir. Genetik etkenlerin yanında, sigara kullanımı, fiziksel aktivite ve diyet gibi genetik olmayan faktörler de yaşlanma üzerinde farklı etkilerde bulunmaktadır. Kişinin uzun yıllar aktif ve üretken olmasında beslenmenin potansiyel etkisi, son zamanlarda önemli bir tartışma konusu olmuştur. Tat ve koku almada bozulma, diş ve çene problemleri, iştah kaybı, kaliteli gıdalara ulaşamamaya bağlı yetersiz beslenme disabiliteye neden olmaktadır. Birçok kronik hastalığa zemin oluşturduğu saptanmış olan obezite, tüm dünyada özellikle gelişmekte olan ülkelerde önemli bir sağlık sorunudur. Birçok çalışmada balık, sebze, meyve, fındık, zeytin yağı ve daha az kırmızı et içeren Akdeniz diyetinin bilişsel kaybın önüne geçtiği gösterilmiştir.Yaşlanmakta olan nüfusun sağlığı ve bakımı konusunda kaynakların artırılması, ekonomik destek, sağlık sisteminin yaşlılara özgü yeniden düzenlenmesi, koruyucu hekimliğin ön plana alınması, yaşam şekli konusundaki yaklaşımların yapılandırılması gerekmektedir. Bu derlemede yaşlanmakta olan nüfusun beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesinin önemi ve gelişebilecek kronik hastalıkların bu sayede önüne geçilebileceğinin vurgulanması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, Aktif Yaşlanma, Kronik Hastalık
|
