Tarihi Güney Amerika’ya uzanan ananas, tropikal meyveler içerisinde en yaygýn tüketilen besinlerden biridir. Ananas ve içerisinde barýndýrdýðý biyoaktif bileþenlerin çeþitli saðlýk yararlarý tanýmlanmýþtýr. Bu meyvenin ve bileþenlerinin en belirgin özellikleri anti-kanserojen, anti-inflamatuar, anti-oksidan, anti-koagülan, anti-mikrobiyal etki gösterebilmesidir. Ananas yüksek saðlýk yararýnýn yaný sýra son yýllarda fitoterapötik ajan olarak da evrensel olarak kabul edilen ve tüketilen bir meyvedir. Ananasýn içerisinde bulunan bromelain isimli madde ise 19. yüzyýl sonrasýnda terapötik etkileri tanýmlanan ve sýklýkla araþtýrýlan bir enzimdir. Bromelainin bir dizi saðlýk yararý mevcuttur. Son yýllarda özellikle üzerinde durulan ve araþtýrýlan saðlýk yararý ise kansere karþý koruyucu özellik gösterebilmesidir. Bromelainin koloraktal kanser, meme kanseri, pankreas kanseri üzerinde yararlý etkiye sahip olabileceði belirtilmektedir ancak mekanizmasý net deðildir. Ananas ve bromelain enziminin besin ve takviye olarak kullanýmý haricinde gýda ve tekstil endüstrisinde de kullanýmý mevcuttur. Ananas, düþük yað ve kolesterol, yüksek posa, biyoaktif bileþen, vitamin-mineral içermesi ve genel olarak hoþa giden tat ve kokuya sahip olmasý sebebiyle sýklýkla tercih edilmektedir. Bromelain takviyesi ise biyoyararlanýmýnýn yüksek olmasý, oral alýmýnýn güvenli olmasý, belirtilen önemli bir yan etkisinin bulunmamasý ve pek çok takviyeye kýyasla maliyetinin düþük olmasý sebebiyle yaygýn kullanýma sahiptir. Tüm bunlara dayanarak her geçen gün dünya çapýnda üretimi, tüketimi artan bir besin olan ananasýn ve içerdiði bileþenlerin olasý saðlýk yararlarýnýn ve etki mekanizmalarýnýn detaylý irdelenmesi gerekmektedir. (ORCID ID: 0000-0002-1208-3371)
Anahtar Kelimeler: Ananas, bromelain, tropikal meyve, saðlýk.
|
