Tarihi Güney Amerika’ya uzanan ananas, tropikal meyveler içerisinde en yaygın tüketilen besinlerden biridir. Ananas ve içerisinde barındırdığı biyoaktif bileşenlerin çeşitli sağlık yararları tanımlanmıştır. Bu meyvenin ve bileşenlerinin en belirgin özellikleri anti-kanserojen, anti-inflamatuar, anti-oksidan, anti-koagülan, anti-mikrobiyal etki gösterebilmesidir. Ananas yüksek sağlık yararının yanı sıra son yıllarda fitoterapötik ajan olarak da evrensel olarak kabul edilen ve tüketilen bir meyvedir. Ananasın içerisinde bulunan bromelain isimli madde ise 19. yüzyıl sonrasında terapötik etkileri tanımlanan ve sıklıkla araştırılan bir enzimdir. Bromelainin bir dizi sağlık yararı mevcuttur. Son yıllarda özellikle üzerinde durulan ve araştırılan sağlık yararı ise kansere karşı koruyucu özellik gösterebilmesidir. Bromelainin koloraktal kanser, meme kanseri, pankreas kanseri üzerinde yararlı etkiye sahip olabileceği belirtilmektedir ancak mekanizması net değildir. Ananas ve bromelain enziminin besin ve takviye olarak kullanımı haricinde gıda ve tekstil endüstrisinde de kullanımı mevcuttur. Ananas, düşük yağ ve kolesterol, yüksek posa, biyoaktif bileşen, vitamin-mineral içermesi ve genel olarak hoşa giden tat ve kokuya sahip olması sebebiyle sıklıkla tercih edilmektedir. Bromelain takviyesi ise biyoyararlanımının yüksek olması, oral alımının güvenli olması, belirtilen önemli bir yan etkisinin bulunmaması ve pek çok takviyeye kıyasla maliyetinin düşük olması sebebiyle yaygın kullanıma sahiptir. Tüm bunlara dayanarak her geçen gün dünya çapında üretimi, tüketimi artan bir besin olan ananasın ve içerdiği bileşenlerin olası sağlık yararlarının ve etki mekanizmalarının detaylı irdelenmesi gerekmektedir. (ORCID ID: 0000-0002-1208-3371)
Anahtar Kelimeler: Ananas, bromelain, tropikal meyve, sağlık.
|
