COVID-19 enfeksiyonu dünya çapýnda hýzla yayýlmasý ve kalýcýlýðý sonucunda DSÖ (Dünya Saðlýk Örgütü) tarafýndan pandemi ilan edilmiþtir. COVID-19 hastalarýnda yaygýn olarak solunum yolu enfeksiyonu semptomlarý görülmektedir. Bu sebeple virüsün etkilediði ana organ akciðerler olarak belirtilmiþtir. Mikrobiyota kavramý, yaþam alaný oluþturduðu konak ile kommensal veya mutualist iliþki içinde olan mikroorganizma topluluklarý olarak tanýmlanmaktadýr. Ýnsan vücudunda mikrobiyota pek çok doku ve organda yer almaktadýr. Güncel literartür bilgileri doðrultusunda akciðerlerin de çeþitli faktörlere baðlý deðiþiklikler gösterebilen bir mikrobiyotaya sahip olduðu bilinmektedir. Akciðer mikrobiyotasýnýn, saðlýk ve hastalýk durumunda önemli bir rol oynadýðý ve çeþitli hastalýklarýn mikrobiyota kompozisyonunda deðiþimlere sebep olabileceði belirtilmektedir. Akciðer mikrobiyotasý ayný zamanda viral enfeksiyonlara karþý baðýþýklýk tepkilerinin düzenlenmesinde de etkilidir. Yapýlan çalýþmalarda, COVID-19 enfeksiyonu sýrasýnda akciðer mikrobiyotasýnda disbiyozis geliþtiði gözlemlenmiþtir. Akciðer mikrobiyotasýnda görülen bu deðiþikliklerin enfeksiyona karþý baðýþýklýk tepkilerini modüle edebileceði dolayýsýyla COVID-19 patogenezi ve tedavi sürecini etkileyebileceði düþünülmektedir. Çift yönlü baðýrsak-akciðer ekseni yoluyla baðýrsak mikrobiyotasý ve akciðer mikrobiyotasý birbiriyle etkileþim içerisindedir. Baðýrsak mikrobiyotasýnýn çeþitli solunum yolu hastalýklarý ve enfeksiyonlarý sýrasýnda önemli bir rol oynadýðý önceki çalýþmalarda belirtilmiþtir. Ayrýca yapýlan birçok araþtýrmada, solunum yolu enfeksiyonlarý sýrasýnda baðýrsak mikrobiyota bileþiminde deðiþimler olduðu gözlemlenmiþtir. Bu kanýtlar ýþýðýnda baðýrsak ve akciðer mikrobiyotalarýnýn homeostazýnýn korunmasýnýn saðlýklý baðýrsak-akciðer ekseni etkileþimini saðladýðý bilinmektedir. Bu eksenin COVID-19 enfeksiyonuna baðlý komplikasyonlarý önleyebileceði, hastalýðýn asemptomatik ve hafif seyirli olmasýnda etkili olabileceði düþünülmektedir. Baðýrsak-akciðer ekseni güncel olarak araþtýrýlan bir konu olmakla birlikte literatürde bu alanda yapýlacak kapsamlý çalýþmalara ihtiyaç duyulmaktadýr. (ORCID ID: 0000-0003-4524-8205)
Anahtar Kelimeler: COVID-19, Akciðer Mikrobiyotasý, Baðýrsak-Akciðer Ekseni
|
