COVID-19 enfeksiyonu dünya çapında hızla yayılması ve kalıcılığı sonucunda DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından pandemi ilan edilmiştir. COVID-19 hastalarında yaygın olarak solunum yolu enfeksiyonu semptomları görülmektedir. Bu sebeple virüsün etkilediği ana organ akciğerler olarak belirtilmiştir. Mikrobiyota kavramı, yaşam alanı oluşturduğu konak ile kommensal veya mutualist ilişki içinde olan mikroorganizma toplulukları olarak tanımlanmaktadır. İnsan vücudunda mikrobiyota pek çok doku ve organda yer almaktadır. Güncel literartür bilgileri doğrultusunda akciğerlerin de çeşitli faktörlere bağlı değişiklikler gösterebilen bir mikrobiyotaya sahip olduğu bilinmektedir. Akciğer mikrobiyotasının, sağlık ve hastalık durumunda önemli bir rol oynadığı ve çeşitli hastalıkların mikrobiyota kompozisyonunda değişimlere sebep olabileceği belirtilmektedir. Akciğer mikrobiyotası aynı zamanda viral enfeksiyonlara karşı bağışıklık tepkilerinin düzenlenmesinde de etkilidir. Yapılan çalışmalarda, COVID-19 enfeksiyonu sırasında akciğer mikrobiyotasında disbiyozis geliştiği gözlemlenmiştir. Akciğer mikrobiyotasında görülen bu değişikliklerin enfeksiyona karşı bağışıklık tepkilerini modüle edebileceği dolayısıyla COVID-19 patogenezi ve tedavi sürecini etkileyebileceği düşünülmektedir. Çift yönlü bağırsak-akciğer ekseni yoluyla bağırsak mikrobiyotası ve akciğer mikrobiyotası birbiriyle etkileşim içerisindedir. Bağırsak mikrobiyotasının çeşitli solunum yolu hastalıkları ve enfeksiyonları sırasında önemli bir rol oynadığı önceki çalışmalarda belirtilmiştir. Ayrıca yapılan birçok araştırmada, solunum yolu enfeksiyonları sırasında bağırsak mikrobiyota bileşiminde değişimler olduğu gözlemlenmiştir. Bu kanıtlar ışığında bağırsak ve akciğer mikrobiyotalarının homeostazının korunmasının sağlıklı bağırsak-akciğer ekseni etkileşimini sağladığı bilinmektedir. Bu eksenin COVID-19 enfeksiyonuna bağlı komplikasyonları önleyebileceği, hastalığın asemptomatik ve hafif seyirli olmasında etkili olabileceği düşünülmektedir. Bağırsak-akciğer ekseni güncel olarak araştırılan bir konu olmakla birlikte literatürde bu alanda yapılacak kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. (ORCID ID: 0000-0003-4524-8205)
Anahtar Kelimeler: COVID-19, Akciğer Mikrobiyotası, Bağırsak-Akciğer Ekseni
|
