Yaşlı bireyler toplumda diğerlerine bağımlı, bakıma muhtaç ve bir yük olarak görülmektedir. Bu durum yaşlıların bir taraftan iyilik hallerini ve sağlıklarını etkilerken diğer taraftan sağlık hizmetlerine erişimlerini engelleyebilmektedir. Pandemi tüm yaş gruplarını etkilese de yaşlılar en savunmasız gruptur ve yaşlı ayrımcalığını derinleştirmiştir. Kendini güçsüz ve bağımlı olarak gören yaşlı daha çok içine kapanmakta, ruhsal olarak etkilenmekte ve yaşam kalitesi düşmektedir. Sosyal izolasyon ve yalnızlık özellikle yaşlılarda erken mortalite ile ilişkili önemli bir risk faktörüdür ve dikkatle değerlendirilmesi gerekir. Tüm bu faktörler göz önüne alındığında toplumla iç içe olan halk sağlığı hemşirelerinin holistik bir felsefeyle güçlendirme müdahalelerini yaşlı bakımlarına dahil ederek yaşama aktif katılımlar ile sağlıklı yaşlanmaları sağlamalıdır. Toplumla iç içe olan halk sağlığı hemşireleri yaşlıları yaşadıkları ortamlarda görme fırsatına sahip oldukları için yaşlılarda riskli durumları erken dönemde belirleme ve değerlendirme noktasında anahtar konumdadır. Hemşireler tarafından yaşlının kendi yaşam alanından kopmadan gerekli destek hizmetlerinin sağlanması gerekmektedir. Son yıllarda sıklıkla kullanılan güçlendirme yaklaşımı, bireylerin var olan potansiyellerinin geliştirilmesi, güçlü yanlarının ön plana çıkarılması, karar alma süreçlerine dahil edilmesi, çevresel kaynakların harekete geçirilmesi, topluma katkı ve katılımlarının desteklenmesinde etkili olduğu görülmektedir. Ulusal literatürde konu ile ilgili kaynaklar çok sınırlı olmakla birlikte, bu derlemenin amacı, yaşlıları güçlendirme noktasında halk sağlığı hemşiresinin planlama ve uygulamalarında bir başlangıç noktası oluşturacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Güçlendirme Yaklaşımı, Halk Sağlığı Hemşireliği, Yaşlı
|
