Yaþlý bireyler toplumda diðerlerine baðýmlý, bakýma muhtaç ve bir yük olarak görülmektedir. Bu durum yaþlýlarýn bir taraftan iyilik hallerini ve saðlýklarýný etkilerken diðer taraftan saðlýk hizmetlerine eriþimlerini engelleyebilmektedir. Pandemi tüm yaþ gruplarýný etkilese de yaþlýlar en savunmasýz gruptur ve yaþlý ayrýmcalýðýný derinleþtirmiþtir. Kendini güçsüz ve baðýmlý olarak gören yaþlý daha çok içine kapanmakta, ruhsal olarak etkilenmekte ve yaþam kalitesi düþmektedir. Sosyal izolasyon ve yalnýzlýk özellikle yaþlýlarda erken mortalite ile iliþkili önemli bir risk faktörüdür ve dikkatle deðerlendirilmesi gerekir. Tüm bu faktörler göz önüne alýndýðýnda toplumla iç içe olan halk saðlýðý hemþirelerinin holistik bir felsefeyle güçlendirme müdahalelerini yaþlý bakýmlarýna dahil ederek yaþama aktif katýlýmlar ile saðlýklý yaþlanmalarý saðlamalýdýr. Toplumla iç içe olan halk saðlýðý hemþireleri yaþlýlarý yaþadýklarý ortamlarda görme fýrsatýna sahip olduklarý için yaþlýlarda riskli durumlarý erken dönemde belirleme ve deðerlendirme noktasýnda anahtar konumdadýr. Hemþireler tarafýndan yaþlýnýn kendi yaþam alanýndan kopmadan gerekli destek hizmetlerinin saðlanmasý gerekmektedir. Son yýllarda sýklýkla kullanýlan güçlendirme yaklaþýmý, bireylerin var olan potansiyellerinin geliþtirilmesi, güçlü yanlarýnýn ön plana çýkarýlmasý, karar alma süreçlerine dahil edilmesi, çevresel kaynaklarýn harekete geçirilmesi, topluma katký ve katýlýmlarýnýn desteklenmesinde etkili olduðu görülmektedir. Ulusal literatürde konu ile ilgili kaynaklar çok sýnýrlý olmakla birlikte, bu derlemenin amacý, yaþlýlarý güçlendirme noktasýnda halk saðlýðý hemþiresinin planlama ve uygulamalarýnda bir baþlangýç noktasý oluþturacaðý düþünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Güçlendirme Yaklaþýmý, Halk Saðlýðý Hemþireliði, Yaþlý
|