Uyku kalitesi, tüm yaşam boyunca sağlıklı iyi oluş açısından son derece kritik bir öneme sahiptir. Yetersiz uyku ve uyku bozukluklarının; diyabet, obezite gibi kronik hastalıklarla ve genel mortalite ile yakın ilişki içerisinde olduğu düşünülmektedir. Bunlara ek olarak insan kaynaklı hata ve kazaların da yine uyku sorunlarıyla bağlantılı olduğu varsayılmaktadır. Yapılan araştırmalarda diyetle alınan makro ve mikro besin ögeleri ile uyku kalitesi arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Örneğin yüksek glisemik indekse sahip besinlerin tüketiminin uykuya dalma; düşük posa, yüksek doymuş yağ ve şeker alımının ise uyku kalitesi üzerine negatif etkileri olduğu araştırmalar sonucunda ortaya konulmuştur. Ayrıca demir ve çinko gibi bazı mikro besin ögelerinin tüketimi uyku süresi ile pozitif; K vitamini ve B12 vitamini alımı ise negatif ilişkilendirilmiştir. Konu ile ilgili literatürde; insan vücudunda çeşitli enzimatik reaksiyonlarda ve biyokimyasal yolaklarda kofaktör olan magnezyumun uyku kalitesi üzerine etkisini inceleyen çalışma sayısı oldukça sınırlıdır. Bu araştırma; üniversite öğrencilerinin diyetle aldıkları magnezyum ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Katılımcıların diyetle magnezyum alımı 3 günlük besin tüketim kaydıyla belirlenmiş ve bir günlük ortalama alım düzeyleri ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların uyku kalitesini saptama aracı olarak ise Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmaya dahil edilen 328 (52 erkek, 276 kadın) üniversite öğrencisinin ortalama günlük magnezyum alımı 232±75,34 mg’dır. Katılımcıların %85,4’ü önerilen günlük magnezyum alımının (Erkek: 350 mg, Kadın: 300 mg) altında tüketimine ve %81,7’si kötü uyku kalitesine sahiptir. Ortalama günlük magnezyum alımı önerilen düzey ve üstünde olan katılımcıların uyku kalitesi, olmayanlara göre istatistiksel olarak daha yüksektir (p<0,05). Ayrıca, ortalama günlük magnezyum alımı ile uyku kalitesi arasında pozitif anlamlı korelasyon tespit edilmiştir (r= -0,158; p<0,01). Çalışma sonunda elde edilen sonuçlara göre, yeterli magnezyum alımının uyku ve uyku sorunlarını olumlu yönde etkileyebileceği tahmin edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Uyku kalitesi, Magnezyum, Sağlıklı beslenme
|
