Okuryazarlık kabaca okuma yazma yetisi olarak tanımlanmaktadır. Sağlık okuryazarlığı; bireylerin sağlıkla ilgili her türlü bilgiye ulaşması, anlaması ve kullanmasıdır. Sağlıkla ilgili broşürleri okuyabilmek ve söylenenleri yapabilmekten daha fazlasını ifade eden bir kavramdır. Sağlıkla ilgili doğru davranışlar edinmek, sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanacağını bilmek, aydınlatılmış onam formlarını anlamak, öz bakım ve hastalıkların yönetimi hakkında doğru karar verebilmeyi kapsayan oldukça geniş bir terimdir. Sağlık okuryazarlığı düşük olan bireyler, hastane kontrollerine daha az giderler, internet - medya ve toplum tarafından yanlış bilgiler edinebilirler. Bu durumda mahcubiyet, korku, kendine güvensizlik gibi duyguların etkisi altında kalırlar. Kadınların sağlık okuryazarlığı düzeyleri sadece kendi sağlık durumlarını değil gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemlerde çocuklarının da sağlığını doğrudan etkilemektedir. Bunun sonucu olarak, sağlıksız bir gebelik ve doğum süreci, olumsuz ebeveynlik deneyimi kaçınılmaz hale gelmektedir. Gebelik kadınların sağlık hizmetlerinden en çok yararlandığı dönemlerden birisidir. Bu dönem sağlıkla ilgili bilgi ve davranışları öğrenmeye açık olması nedeniyle sağlık okuryazarlığı düzeyini artırmada fırsat olarak görülmelidir. Gebelerin sağlık okuryazarlığı düzeyini yükseltmek için; kadınların genel okuryazarlık düzeyini yükselterek sağlık okuryazarlığı düzeyi de yükseltilmeli, kişilerin doğru bilgiye ulaşmada kullanabileceği kaynaklar hakkında bilgi verilmeli, eleştirel bakabilme becerisi kazandırmalı, son kararı kendisinin vermesi sağlanmalı, doğuma hazırlık sınıflarında sağlık okuryazarlığı hakkında bilinçlendirme eğitimleri planlanmalı, gebelerin sağlık okuryazarlığı düzeyini ölçme amaçlı özel ölçekler geliştirilmelidir. ORCID NO: 0009-0008-3061-8481
Anahtar Kelimeler: Okuryazarlık, Sağlık Okuryazarlığı, Gebelik
|
