Bu çalışma üçüncü trimesterde ve puerperal dönemde (doğum sonrası ilk 45 gün) bireylerin fiziksel aktivite düzeyleri, kas iskelet sistemi ağrıları, duygudurum ve biyopsikososyal durumlarının karşılaştırılması amacıyla 17-45 yaş arası 100 kadın katılımcıyla yapılmıştır. Araştırma verilerinin analizi SPSS 22.0 istatistik paket programı kullanılarak yapılmıştır. Üçüncü trimesterda ve doğum sonrası 45.günde, bireylere Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi-Kısa(IPAQ-S), Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri (StateTrait Anxiety Inventory -STAI), Genişletilmiş Nordic Kas İskelet Sistemi Anketi (NMQ-E) ve Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımı-Biopychosocial Questionnaire (BETY-BQ) ölçekleri çözdürülmüştür. Doğum sonrasında ayrıca Doğum Sonrası Depresyon Tarama Ölçeği (DSDTÖ) de çözdürülmüştür. Gebelerin üçüncü trimester/ puerperal dönem puanlarının STAI Form TX–I için 36,79±14,12/31,93±14,24; STAI Form TX–II için 37,99±15,09/ 33,09±14,36; VAS için 6,49±2,45/ 3,66±2,86, BETY-BQ toplam için 49,23±22,09/ 45,80±21,05 olduğu tespit edilmiştir. IPAQ-SF sınıflandırmasına göre üçüncü trimesterde gebelerin %35’inin, puerperal dönemde ise %79’unun inaktif, olduğu belirlenmiştir. NMQ-E sınıflandırmasına göre gebelerin puerperal dönemde kas iskelet sistemindeki ağrılarının üçüncü trimestere göre düşük olduğu belirlenmiştir. Gebelerin üçüncü trimester ve puerperal dönem STAI Form TX–I, STAI Form TX–II, VAS puanları arasında ve IPAQ-SF, NMQ-E bazı sınıflandırmaları arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Gebelerin doğum sonrası depresyon puan ortalamaları 54,90±21,53’tür. Gebeler üçüncü trimesterde orta seviyede durumluk ve sürekli kaygı yaşarken puerperal dönemde kaygıları anlamlı şekilde düşmüştür. Fiziksel aktivite olarak inaktif gebelerin düzeyinde önemli bir artış vardır. Gebelerin üçüncü trimesterde yaşadıkları sırt, el/el bileği, bel, kalça/uyluk, diz, ayak/bilek ağrıları puerperal dönemde azalmıştır. Ayrıca puerperal dönemde yaşadıkları ağrı şiddeti üçüncü trimestere göre azalmıştır. Gebeler biyopsikososyal olarak puerperal dönemde emosyonel durum ve uyku açısından üçüncü trimestere göre daha olumlu bir edinime sahipken, cinsellik açısından daha olumsuz bir edinime sahiptir. Gebeler doğum sonrasında depresyon konusunda profesyonel yardım alma seviyesinin altında olmakla birlikte sınıra çok yakındır. "Bu çalışma birinci sırada yer alan yazarın Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü’nde yaptığı yüksek lisans tezinden üretilmiştir. ORCID NO: 0000-0002-1010-8942”
Anahtar Kelimeler: Ağrı, Puerperal Dönem, Biyopsikososyal, Duygudurum, Fiziksel Aktivite, 3. Trimester
|
