Amaç: Egzersiz eğitimi gebelere doğum öncesi bakım (DÖB) anne hizmetleri içerisinde sunulması gereken hizmetlerdendir. Araştırmanın amacı bir ilçede Aile Sağlığı Merkezlerine (ASM) kayıtlı gebelere DÖB hizmetleri içerisinde verilen egzersiz eğitimini hizmetlerinin incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipteki araştırmanın evrenini, 2017 Nisan ayında bir ilçedeki ASM’lere kayıtlı 2564 gebe oluşturmaktadır. Örneklem hesaplarken Türkiye’de yeterli DÖB prevalansı olan %89 kullanılmıştır. (%95 güven aralığı, %5 hata payı ve %89 prevelans). Örneklem büyüklüğü tabakalı örnekleme ile belirlenmiş olup 142’dir. Anket, gebenin sosyodemografik özellikleri, obstetrik özellikleri, ve aldığı son DÖB’te egzersiz eğitimi verilme durumu ile ilgili sorulardan oluşmaktadır. Araştırma için üniversite girişimsel olmayan araştırmalar etik kurulundan onay alınmıştır. Veriler, yüz yüze görüşülerek ve gebeden sözlü onam alınarak toplanmıştır. Veriler SPSS paket programında değerlendirilmiştir. Yüzde dağılımları, ortalama değerler hesaplanmış, verilerin değerlendirilmesinde ki-kare testi kullanılmıştır.
Bulgular: Gebelerin yaş ortalaması 29,28 (±6.9) olup %37,3’ü (n=53) okuryazar değildir. Gebelerin ASM, devlet hastanesi ve özel sağlık kuruluşundan son izlemini alanlardan egzersiz bilgisi verilenlerin oranı sırasıyla %39,2; %10,5; %20,0 iken toplamda %27,5’tir. Araştırmaya katılan kadınların son DÖB aldıkları yer ile egzersiz eğitimi verilme durumları arasında yapılan değerlendirmede, istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05).
Sonuç: DÖB hizmet rehberine göre her gebeye uygun egzersiz eğitimi vermesi gerekmektedir. Elde edilen sonuçlar gebelere fiziksel aktivite eğitiminin yeteri oranda verilmediğini ortaya koymaktadır. Egzersiz eğitiminin sağlıklı bir gebelik için önemli bir bileşen olduğu unutulmamalı ve yeterli düzeyde verilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Doğum Öncesi Bakım, Egzersiz Eğitimi, Aile Sağlık Merkezi
|
