Yaþamýn ilk üç yýlýnda dil problemleri, içe kapanma, tekrarlayýcý hareketler ve iliþkilerde sýnýrlýlýk gibi özelliklerle ortaya çýktýðý belirtilen otizmin hayat boyu devam eden kronik bir durum olduðundan yola çýkýlarak, geliþimsel özellikleri açýsýndan otizmli bireyler deðerlendirildiðinde hem bireyler hem de aileler bu süreçten önemli ölçüde etkilenmektedir. Otizm, çocuða ilk teþhis konduðu andan itibaren baþlayarak, çocuðun bütün geliþim dönemleri içinde aile içindeki roller ve aile üyelerinden her birinin üstlendiði görev ve sorumluluklar farklý þekillerde olabilmektedir. Otizmli çocuğu olan birçok aile, çocuklarýna karşý neler yapacaklarýný ya da çocuğun aile yaşantýlarýný ne yönde etkileyeceğini bilememenin endişesini taşýmaktadýr. Çocuğun otizm tanýsý almasý ile ebeveynler kendini suçlama davranýşýnýn yaný sýra; mutsuzluk, kaygý gibi duygular yaşama, çocuğu reddetme ya da çocuğun üzerine aşýrý düşerek onun bağýmsýzlýğýný elde etmesini engelleme veya eğitimine özen göstermeme gibi farklý davranýşlar sergileyebilmektedir. Ayrýca otizmli bir çocuðun olmasý ailelerin sosyal çevre ile iliþkisine de yansýmakta, çevrenin olumsuz tutumu ile otizmli bireyler ve aileleri sosyal çevreden uzaklaþmaktadýr. Bu çalýþmanýn amacý otizmli bireylerin, çocukluktan baþlayarak aile ve sosyal çevrelerinin nasýl düzenlenmesi gerektiðini ortaya koymaktýr. Bu kapsamda süreçte ailelerin yaþadýðý güçlüklerden bahsedilecek ve onlara yönelik çözüm önerileri ele alýnacaktýr. Ayrýca sosyal çevrenin otizmli bireylerin geliþimini desteklemek için nasýl düzenlenmesi gerektiði ortaya konacaktýr.
Anahtar Kelimeler: otizm, otizmli çocuðu olan aile, sosyal çevre
|
