Futbol, dünya üzerinde milyonlarca kiþinin oynadýðý ve izlediði bir spor dalýdýr. Bu yapýsýyla futbol yalnýzca bir fiziksel aktivite deðil bir yaþam tarzý halini almýþtýr. Günümüzde yalnýzca amatör düzeyde deðil profesyonel olarak da oynanan futbol bir iþ sektörü haline gelmiþtir. Futbolda oyucularýn yeteneklerini sergileyebilmeleri için denge, çeviklik, kuvvet, sürat, esneklik gibi bir takým özelliklere sahip olmasý gerekmektedir.
Denge; farklý tanýmlamalarý olmakla birlikte destek yüzeyi içerisinde vücudun aðýrlýk merkezini tutabilme ve postüral stabiliteyi saðlama becerisi þeklinde de ifade edilmektedir. Dengenin saðlanmasý açýsýndan motor ve duysal sistemlerin koordineli bir þekilde çalýþmasý gerekmektedir. Dengenin saðlanmasý ve korunmasý için somatosensöriyel, vizüel ve vestibüler sistemler gibi birçok sistemin uyum içerisinde çalýþmasý gerekmektedir.
Genel anlamda spor yapan bireylerin iyi bir dengeye sahip olmasý sportif performansýn geliþimi ve sakatlýklarýn önlenmesi bakýmýndan önemlidir. Denge becerisinin geliþtirilmesi çeviklik ve koordinasyon gibi futbol performansýný arttýran özelliklerin geliþimi açýsýndan olumlu katký saðlamaktadýr.
Birçok spor dalýnda olduðu gibi futbolda da farklý yön deðiþiklikleri vardýr. Bu tip yön deðiþiklerinde performansýn tam olarak sergilenebilmesi için vücudu mümkün olabilen en hýzlý biçimde hareket ettirmek gerekmektedir. Bu tür hareketlerde kullanýlan yeteneðe çeviklik denilmektedir. Çeviklik genellikle hýzla yön deðiþtirme þeklinde tanýmlanmaktadýr.
Þut çekme, top sürme gibi futbola has temel hareketler sýrasýnda futbolcu birçok hareketi dominant ekstremitesi ile gerçekleþtirilirken diðer ekstremite dengenin korunmasýnda önemli rol oynamaktadýr. Ayrýca topsuz oyunda, girilen ikili mücadele gibi futbola dair farklý durumlar açýsýndan denge ve çeviklik büyük önem taþýmaktadýr.
Profesyonel takýmlar oyuncularýnýn bir kýsmýný alt yapýlarýndan veya diðer amatör takýmlardaki genç futbolculardan oluþturmaktadýrlar. Elit sporcu yetiþtirmek uzun süre alan ve pahalý bir süreç olduðundan sporcularýn önceden belirlenmesi önemlidir. Genç futbolcularýn yeteneklerini ortaya koyabilmeleri ve geliþtirebilmeleri için iyi bir denge ve çevikliðe sahip olmalarý gerekmektedir. Denge ve çevikliði ölçebilmek amacýyla çok sayýda yöntem geliþtirilmiþtir.
Bu çalýþma Nisan ve Aðustos 2023 tarihleri arasýnda Malatya ilinde yaþayýp herhangi bir altyapý veya amatör futbol takýmýnda futbol oynayan 18 yaþ altý 18 genç futbolcu ile gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmamýzda genç futbolcularda denge ve çeviklik becerisi incelendi. ‘Kiþisel Bilgi Formu’, ‘Flamingo Denge Testi’ ve ‘ T Çeviklik Testi’ uygulanmýþtýr. Verilerin istatistiksel çözümlemelerinde bilgisayar destekli IBM SSPS 22 programý kullanýldý. Çalýþmada tanýmlayýcý istatistik yöntemlerinden yüzde, ortalama ve standart sapma kullanýldý. ORCID NO: 0000-0001-9417-9387
Anahtar Kelimeler: Futbol, Denge, Çeviklik
|
