Bu çalýþma gemi adamlarýnda yaþam kalitelerinin ve etkileyen faktörlerle iliþkisinin belirlenmesi amacýyla tanýmlayýcý, analitik ve kesitsel bir çalýþmadýr. Araþtýrmanýn örneklemini bir limanda bulunan Gemi Adamlarý Sýnav Merkezi’ ne baþvuran ve çalýþmaya gönüllü olarak katýlan 103 Türk gemi adamý oluþturmuþtur. Araþtýrmanýn verileri Çalýþaný Deðerlendirme Formu ve Dünya Saðlýk Örgütü Yaþam Kalitesi Ölçeði- Kýsa Formu (WHOQOL-BREF) kullanýlarak toplanmýþtýr. Ýstatistiksel karþýlaþtýrmalarda Mann Whitney U, Kruskall Wallis H, Sperman’s Rho testleri kullanýlmýþtýr. Sonuçlar %95 güven aralýðýnda deðerlendirilmiþtir. Araþtýrmaya katýlan gemi adamlarýnýn çoðunluðu (%98) erkek ve 36-48 yaþ (%44) aralýðýndadýr. Yaþ ortalamasý 39.29±9.43’ dür. Gemi adamlarýnýn %58’ i sigara, %42’ si alkol kullanmaktadýr. Egzersiz oraný %29, BKÝ ortalamasý 27.63±3.78’ dir. Çalýþmaya katýlan gemi adamlarýnýn WHOQOL-BREF alt boyut puan düzeyleri incelendiðinde, Fiziksel alan puan ortalamasý 15.99±1.83 (Min.-Maks.=10.29-20.0), Psikolojik alan puan ortalamasý 15.77±2.26 (Min.-Maks.=8.00-20.0), Sosyal alan puan ortalamasý 15.50±2.73 (Min.-Maks.=8.00-20.0), Çevre alaný puan ortalamasý 14.17±2.25 (Min.-Maks.=7.50-19.50)'dir. Çalýþmanýn sonuçlarý gemi adamlarýnýn saðlýkla ilgili yaþam kalitesinin, sosyo-demografik, saðlýk özellikleri ve davranýþlarýnýn ötesinde çalýþýlan gemideki özelliklere, gemi bayrak türüne, algýlanan yaþam kalitesi ve saðlýðýndan memnuniyeti düzeyine baðlý olarak deðiþtiðini göstermiþtir. Bu doðrultuda özellikle Türk bayraklý gemilerde gemi adamlarýnýn yaþam kalitesini destekleyen iþ ortam koþullarýnýn iyileþtirilmesi, psikososyal saðlýðý geliþtirmeye yönelik eðitim ve danýþmanlýk programlarýnýn oluþturulmasý ve gemi adamlarýnýn saðlýk durumlarýný izleyen sistemlerin kurulmasý önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gemi adamý, Yaþam kalitesi, Ýþ saðlýðý, Hemþirelik
|
