Amaç: Multipl Skleroz (MS) genç yaþta özürlülüðe yol açan, merkezi sinir sisteminin otoimmün demiyelinizan hastalýðýdýr. MS’li bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinde motor etkilenimleri olmasa bile yorgunluk gibi çeþitli semptomlar nedeniyle azalma görülmektedir. Çalýþmamýzýn amacý ambulatuar MS’li bireylerin fiziksel aktivite düzeylerini incelemek ve benzer yaþ ve cinsiyetteki saðlýklý bireylerle karþýlaþtýrmaktý.Yöntem: Çalýþmamýza 15 MS’li ve 15 saðlýklý kadýn dahil edildi. Katýlýmcýlarýn demografik özellikleri sorgulandý. Fiziksel aktivite düzeylerini deðerlendirmek için “Uluslararasý Fiziksel Aktivite Anketi-Kýsa Form (UFAA-KF)” kullanýldý ve olgularýn fiziksel aktivite düzeyleri MET/hafta olarak hesaplanarak belirlendi. Bulgular: Katýlýmcýlarýn demografik özellikleri ve fiziksel aktivite düzeyleri Tablo1’de verildi. Fiziksel aktivite düzeyi açýsýndan karþýlaþtýrýldýklarýnda MS’li bireylerle saðlýklý bireyler arasýnda anlamlý fark bulundu (p=0,01).Tablo1. Katýlýmcýlarýn Demografik Özellikleri ve Fiziksel Aktivite Düzeyleri
MS’li Bireyler
Saðlýklý Bireyler
p
Yaþ (yýl) 35,86±10,07 35,86±10,07 1,00*
VKÝ (kg/m2) 23,79±4,28 24,70±3,28 0,52*
Eðitim Düzeyi
Ýlkokul
Ortaokul
Lise
Üniversite
6(%40)
-
2(%13,3)
6(%40)
3(%20)
1(%6,7)
1(%6,7)
10(%66,7) 0,34**
MS Tipi Relapsing Remitting (n=12)
Primer Progresif (n=1)
Sekonder Progresif (n=2)
-
-
EDSS 2,06±1,94 - -
UFAA-KF Skoru (MET/hafta)
Ýnaktif
Minimum aktif
Çok aktif 1425,63±723,80
-
14(%93,3)
1(%6,7) 3994,66±1351,09
-
4(%26,6)
11(%73,4) 0,01*
Deðerler ortalama ± SD veya n ve % olarak ifade edildi. EDSS: Expanded Disability Status Scale
Gruplar arasý karþýlaþtýrma için Independent t-tests* ve Chi-square test** kullanýldý.
Sonuç: Literatürde MS’li bireylerde düzenli fiziksel aktivitenin yararlarýný ve hastalýk progresyonuna olumlu etki edebileceðini gösteren kanýtlar mevcuttur. MS hastalarýnýn bu konuda bilinçlendirilmesi ve bireye özgü planlanmýþ düzenli fiziksel aktivite programlarýný uygulamaya yönlendirilmesinin önemli olduðu görüþündeyiz.
Anahtar Kelimeler: Multipl Skleroz, Fiziksel Aktivite, Katýlým
|