Dünya üzerinde menopozun klinik tanýsý bir kadýnýn 1 yýl boyunca adet görmemesi olarak tanýmlanmaktadýr.Menopoz dönemi pek çok klinik sorun ve psikolojik durum için de risk oluþturmaktadýr.Menopoz dönemi ortalama olark 45-55 yaþ arasýnda ortaya çýkmaktadýr.Geliþmiþ ülkelerde kadýnlarýn ortalama yaþam beklentisinin 82 yýl olduðu gözönüne alýnýnca kadýnlarýn uzun yýllarý menopoza denk gelmektedir.Bu dönemde pek çok faktör kadýnlarýn lipid metabolizmasýný etkilemektedir.Bu dönemde azalan östrojenler,artan androjenler kardiyovasküler hastalýklar ve tip 2 diabeti içeren metabolik sendroma yol açabilmektedir.Lipid metabolizmasýnda ortaya çýkan deðiþikler obezite baþta olmak üzere kandaki lipid metabolizma markerlerýnda bozulmalara yol açabilmektedir.Kandaki lipoprotein,polipoprotein ve trigliserol düzeylerinde de deðiþiklikler menopoz döneminde karþýmýza çýkmaktadýr.Menopoz döneminde verilen gýda takviyeleri yaþam kalitesini arttýrmakta önem taþýmaktadýr.Yapýlan pek çok çalýþma D vitamini takviyesinin postmenapozal kadýnlarda kan lipid profilinde düzelme ve kan basýncý regülasyonunda etkili olduðunu göstermiþtir.Bununla beraber bu dönemde omega 3 ve 6 alýmý da önerilmektedir.Postmenopozal dönemde ayrýca vitamin A,betakaroten,vitamin C,vitamin E gibi antioksidanlarýn ve bitkisel flavinoidlerin alýmý da tavsiye edilmektedir.Bunlardan zengin besinler olan meyveler,sebzeler,kakao,soya filizi ve yeþil çay probiotikler,flavinoidler,fitoöstrojenler,çinko,kalsiyum,K vitamini,demir diyete eklenmelidir.Tün bu gýdalardan antioksidanlar lipid ve glukoz metabolizmasýný düzeltmede,kan basýnç regülasyonunda etkili olmaktadýr.Menopoz yaþla gelen kaçýnýlmaz bir dönemdir.Kadýnlarýn bu dönemi hem saðlýklý hem de konforlu geçirmesi önem arzetmektedir.Duygusal destek yanýnda gýda takviyelerinin önümüzdeki yýllarda çýðýr açmasý beklenmektedir.Bu dönemde beslenmenin detaylarý ile ilgili geniþ çalýþmalara daha çok ihtiyaç vardýr.
Anahtar Kelimeler: Menopoz,Beslenme,GIDA
|
