Evsel kimyasal maddelerin, modern yaþam için vazgeçilmez olduklarý bir gerçektir. Ancak bu evsel kimyasal maddelerin bilinen ve bilinmeyen sayýsýz zararlarý vardýr. Evsel kimyasallar; temizlik ürünleri olan deterjanlar, kozmetik ürünler, kokular yayan parfümler, oda spreyleri, diþ macunlarý, ilaçlar, cilalar, saç boyalarý gibi geniþ bir yelpazede yer alýrlar. Ayrýca her yýl piyasaya 200-300 yeni kimyasal madde sürülmektedir. Bu maddelerin saðlýða ani etkileri olabileceði gibi, uzun vadede de saðlýk sorunlarýna sebep olabilecekleri bir gerçektir Diðer birçok konuda olduðu gibi bu konuda da toplumu bilinçlendirmek, olasý riskleri önlemek için gereklidir. Bu çalýþmada, her gün iç içe yaþadýðýmýz evsel kimyasal maddelerin en yaygýn kullanýmlarýndan yola çýkarak, bunlarýn insan ve diðer canlýlar için ve çevre saðlýðý için olasý etkilerini açýklanmýþ ve konuya dikkat çekilmiþtir. Bugün dünyada doðal ya da insan ürünü on milyondan fazla çeþit kimyasal maddenin kullanýldýðý tahmin edilmektedir. A.B.D. Hastalýk Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), diþ macunlarý, kozmetikler, sabunlar, deodorantlar, plastik þiþeler ve pestisitler gibi birçok evsel kimyasal bileþiklere maruz kalmanýn insan saðlýðý üzerindeki etkilerini deðerlendirmek için daha fazla araþtýrmaya ihtiyaç olduðunu ileri sürmektedir. Bazý evsel kimyasal türlerinin, laboratuvar hayvanlarýnýn üreme sistemini etkilediði bilinmektedir. CDC tarafýndan yapýlan araþtýrmalarda, yetiþkin kadýnlarýn idrarlarýnda, erkeklerinkine nazaran, sabun, þampuan, kozmetik ürünler ve diðer kiþisel bakým ürünlerinde yapýmýnda kullanýlan çeþitli kimyasallara daha yüksek oranda rastlandýðý görülmüþtür. Kimyasallarýn tek olarak kullanýmý olduðu gibi bazý kimyasallarýn karýþtýrýlarak kullanýlmasý da yaygýndýr. Bu tip kullanýmlarýn yeni riskleri ortaya koymasý ve çok tehlikeli sonuçlar meydana gelmesi de kaçýnýlmazdýr. Çalýþmanýn amacý; evsel kimyasallar ile ilgili farkýndalýðý arttýrmak ve toplumu bilinçlendirmeye çalýþmaktýr.
Anahtar Kelimeler: Evsek Kimyasallar, Kozmetikler, Temizlik Malzemeleri, Saðlýk Tehlikeleri
|