21. yüzyýlýn en büyük küresel saðlýk tehdidi olarak kabul edilen iklim deðiþikliði, Dünya çapýnda etkiler yaratmakla birlikte çocuklar üzerinde de oldukça önemli etkilere sahiptir. Araþtýrmada iklim deðiþikliðinin çocuk geliþimi ve saðlýðý üzerindeki etkisini belirlemek amaçlanmýþtýr. Bu kapsamda “iklim deðiþikliði ve çocuk saðlýðý” ve “iklim deðiþikliði ve çocuk geliþimi” anahtar kelimeleri ile Web of Sciences, Pubmed ve Dergipark üzerinden Türkçe ve Ýngilizce olarak tarama yapýlmýþtýr. Araþtýrmalardan elde edilen bilgiler doðrultusunda iklim deðiþikliðinin saðlýk ve geliþim üzerindeki etkileri neden olduðu sel, su baskýnlarý, kuraklýk ve sýcak hava dalgalarý gibi olaylar üzerinden incelendiði görülmüþtür. Ýklim olaylarý çocuklarýn ve yetiþkinlerin temel olarak beslenme ve barýnma koþullarýna zarar vererek doðum öncesi dönemden itibaren çocuk saðlýðý ve geliþimi üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadýr. Yeterli gýda ve temiz suya ulaþamama, hijyenik ve güvenilir koþullarda konaklayamama, hastalýðý neden olan biyolojik vektörlerle daha sýk karþýlaþma, saðlýk hizmetlerine eriþimde yaþanan güçlük saðlýk üzerindeki temel riskleri oluþturmaktadýr. Çocuklarýn geliþimleri üzerindeki etkileri ise kaygý, uyum ve davranýþ bozukluklarý gibi sosyal-duygusal problemlere yol açabilmekte, çocuklarýn algý ve dikkat becerilerini olumsuz etkileyerek biliþsel güçlüklere ve eðitime devam edememe gibi gerekçelerle uzun yýllar sürecek akademik sorunlara neden olmaktadýr. Sonuç olarak iklim deðiþikliðinin etkileri doðrudan veya dolaylý, ani veya gecikmeli olabileceði ve bunun da farklý boyutlarda çocuk geliþimini ve saðlýðýný etkilediði ve etkilemeye devam edebileceði görülmektedir. Ýklim deðiþikliðine dair acil eylem planlarýnýn alýnmasý gerektiði ve iklim deðiþikliðinin çocuk saðlýðý ve geliþimi üzerindeki etkilerini azaltmak için çocukla çalýþan profesyonellerin iþbirliði içerisinde çalýþarak önleyici ve müdahale edici çalýþmalar gerçekleþtirilmesinin önemli olduðu görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ýklim deðiþikliði, çocuk geliþimi, çocuk saðlýðý.
|
