Ýstenen cinsiyette bebek sahibi olmak annenin gebelik sürecine olumlu katký saðlarken istenmeyen cinsiyette bebek sahibi olmak ise olumsuz etkilere neden olabilir. Ayrýca ebeveyn-çocuk iliþkisi, özellikle davranýþ ve duygularýn düzenlenmesi ile ilgili olarak çocuklarýn tüm geliþimi boyunca merkezi bir rol oynar. Bu nedenle bu araþtýrma erkek çocuk baskýsý yaþayan kadýnlarýn deneyimlerini belirlemek amacýyla yapýlmýþtýr. Ýçerik analizi yöntemi kullanýlarak yapýlan nitel türde bir çalýþmadýr. Amaçlý örnekleme yöntemi ile belirlenmiþ, çalýþmaya katýlmayý kabul eden, erkek çocuk baskýsý yaþayan, anne olan ve en az 1 erkek çocuðu olan 12 kadýn örneklemi oluþturmuþtur. Veriler tanýtýcý bilgi formu ve yarý yapýlandýrýlmýþ görüþme formu ile toplanmýþ, içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiþtir. Çalýþma Nisan – Aðustos 2022 tarihleri arasýnda yapýlmýþtýr. Çalýþmanýn uygulanabilmesi için etik kurul izni ve çalýþma kapsamýndaki bireylerden onam alýnmýþtýr. 12 kadýndan 10’nun evli, dokuzunun çekirdek aile yapýsýnýn olduðu, tamamýnýn okuryazar olduðu, dokuzunun gelir düzeyinin orta düzey olduðu belirlenmiþtir. Araþtýrmada erkek çocuk baskýsý yaþayan katýlýmcýlarýn deneyimlerine iliþkin iki ana tema ve bu temalara ait dört alt tema ortaya çýkmýþtýr. Alt temalarla birlikte ana temalar; kanayan yara (kültür, kadýnlýk, aile ve toplum) kurtuluþ (savaþ ve saðlamlýk) olarak bulunmuþtur. Çalýþma kapsamýndaki kadýnlar erkek çocuk baskýsýnýn yaþamlarýnýn her yönünü ciddi düzeyde etkilediðini vurgulamýþlardýr. Sonuç olarak erkek çocuk baskýsýnýn baþta kadýn ruh saðlýðý üzerinde olmak üzere birçok olumsuz etkilerinin olduðu görülmüþtür. Bu nedenle saðlýk profesyonellerinin kadýn saðlýðý hizmetlerinin yaný sýra bütüncül perspektifle toplum temelli çalýþmalar yapmasý önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Cinsiyet, Baský, Erkek Çocuk, Kadýn Saðlýðý, Nitel Çalýþma
|