Bir bireyin bedensel, sosyal ya da ruhsal yönden engelinin olmasý yalnýzca bireyi deðil, bireyin yakýn çevresini ve hatta içinde yaþadýðý toplumu etkilemektedir. Toplumda bu durumdan en çok etkilenenler þüphesiz bakým verenlerdir. Engelli birey bakým verenleri diðer bakým verenlere göre daha fazla kaygý yaþamakta, kendilerine yönelik daha az zaman ayýrmakta, daha az fiziksel ve sosyal aktiviteye katýlmaktadýrlar. Ebeveynler ve engelli bireylerin diðer bakým verenlerinde sosyal, fiziksel ve duygusal yüklerin olmasý sonucunda bakým verenlerde stres baþta olmak üzere düþük yaþam kalitesi, saðlýksýz aile iþlevi ve olumsuz psikolojik durumlar görülmektedir. Maddi durum, sosyal çevreden dýþlanma, psikolojik durum, tükenmiþlik duygusu ve eðitim durumu ile ilgili sorunlar bakým verenlerin yaþadýðý diðer problemler arasýndadýr. Engelli birey bakým verenleri ve diðer bakým verenlerde görülen stres, umutsuzluk, depresyon, düþük yaþam kalitesi ve bakým yükü gibi durumlar önemli bir ruh saðlýðý sorunu olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Dezavantajlý bir konumda olan bakým verenlerin bu ve benzeri durumsal faktörler ile baþ edebilmelerinin artýrýlmasý, fiziksel ve ruhsal yönden desteklenmesi gerekmektedir. Fiziksel aktivite, öz-etkililiði artýrarak motivasyon ve sosyal destek için önemli bir stratejidir. Fiziksel aktivitenin zihinsel ve fiziksel saðlýk üzerinde olumlu etkileri olduðundan, bakým verenlerde yaygýn olarak görülen stres, depresyon, bakým yükü, umutsuzluk, düþük yaþam kalitesi gibi durumsal faktörler ile baþa çýkmayý kolaylaþtýracaktýr. Yapýlan çalýþmalarýn sonuçlarýna göre bakým verenlerin fiziksel aktivite düzeyinin düþük olduðu tespit edilmiþtir. Bakým verenler için fiziksel aktivitenin önündeki engellerin ortadan kaldýrýlmasý ve fiziksel aktiviteyi gerçekleþtirmeyi kolay kýlan faktörler yönünden desteklemeye yönelik multidisipliner giriþimlerin planlanmasý gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Engelli birey, bakým verenler, fiziksel aktivite, ruh saðlýðý
|
