Son otuz yýlda dünyada uygulanan pek çok mindfulness temelli program geliþtirilmiþ ve bu programlara olan ilgi artmýþtýr. Bunlardan biri olan Mindfulness Temelli Doðum ve Ebeveynlik Programý (MBCP), Nancy Bardacke tarafýndan 1998 yýlýnda Mindfulness Temelli Stres Azaltma Programý (MBSR)’dan uyarlanarak geliþtirilen 10 haftalýk bir doðuma ve ebeveynliðe hazýrlýk programýdýr. MBCP’nin amacý ailenin saðlýðý ve iyi oluþunu desteklemek amacýyla düzenlenmiþ mindfulness meditasyon pratikleri aracýlýðýyla ebeveyn adaylarýnýn gebelik, doðum ve doðum sonrasý dönemde ebeveynliðin ilk haftalarýndaki zorlayýcý ve stres yaratan durumlarla baþedebilmesini; ebeveyn adaylarýnýn doðuma ve ebeveynliðe farkýndalýk pratikleri ile hazýrlanmalarýný desteklemektir. Yurtdýþýnda yapýlan deneysel ve nitel araþtýrmalar MBCP’nin ebeveyn adaylarýnýn algýlanan stres düzeylerini ve depresif semptomlarýný düþürdüðünü; pozitif duygu durumlarýný, farkýndalýk becerilerini, özþefkat ve ebeveynliðe yönelik özyeterlik düzeylerini, beden farkýndalýklarýný artýrdýðýný göstermektedir. Bunun yaný sýra araþtýrmalar MBCP’nin yalnýzca gebelik döneminde deðil, doðumdan sonra anne ve bebeðe iliþkin bazý deðiþkenler üzerinde de olumlu etkileri olduðunu göstermektedir. Araþtýrmalar, programýn anne-bebek baðlanmasýný, çiftler arasýndaki iletiþimin niteliðini, zor duygularý yönetmeyi ve stres yaratan durumlarla baþetme konusunda esnek olabilme düzeyini, annelerin bebeklerine iliþkin iþaretleri anlama düzeyini, bebeklerin sosyal duygusal geliþimini ve bebeklerin öz düzenleme düzeylerini olumlu yönde etkilediðini göstermiþtir. Araþtýrma sonuçlarý mindfulness temelli müdahalelerin yalnýzca doðum deðil, ebeveynlik deneyimini de pozitif yönde etkilediðini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Mindfulness, ebeveynlik, doðuma hazýrlýk
|
