Kadýnýn yaþamýnda önemli bir dönüm noktasý olan doðum, bazý kadýnlar için olumlu algýlanýrken, bazý kadýnlar için ise travmatik olabilir. Kiþileri tehlike karþýsýnda uyarmaya ve uygun davranýþ göstermeye motive eden korku, mevcut ya da algýsal bir tehlikeye karþýlýk verilen bir tepkidir. Sonucu kesin olarak önceden tahmin edilemeyen ve içerisinde belirsizlikleri de barýndýran doðum eylemi ve gebelik sürecinde ambivalan duygularýn yaný sýra çeþitli düzeylerde korku da yaþanabilmektedir.
Bu çalýþmada aðýrlýkta ülkemizde yapýlanlar olmak üzere son 10 yýla ait 41 adet doðum korkusu konusunda yapýlmýþ makale incelenerek korkuya etki eden faktörler ve korkuyu azaltma konusunda yapýlan müdahalelere iliþkin sonuçlar derlenmiþ ve bu sonuçlar doðrultusunda gelecekte yapýlacak çalýþmalar için bir gözden geçirme raporu sunmak amaçlanmýþtýr.
Þiddetli düzeylerde yaþandýðýnda, doðum korkusu doðum eyleminin gidiþini olumsuz etkileyebilmekte ve maternal ve neonatal komplikasyonlara zemin hazýrlayabilmektedir. Bu korkunun doðum öncesi süreçte ve patolojik düzeylerde yaþanmasý “tokofobi” olarak adlandýrýlmaktadýr.
Günümüzde ülkemizde kadýn için en saðlýklý doðum þekli olan normal doðumdan ziyade sezaryen doðumlarýn tercih edilmesinin en temel nedenlerini; normal doðuma iliþkin yanlýþ inanýþ ve korkular, doðum öncesi ve sýrasýnda yetersiz bakým, destek ve bilgiye sahip olma ve kadýnlarýn eðitim ve evlilik yaþlarýnýn yükselmesi ve tercihleri oluþturmaktadýr.
Doðum korkusu konusunda yapýlan çalýþmalar incelendiðinde, psikolojik ve eðitim açýsýndan gebelerin sürece adaptasyonunu saðlayan müdahale çalýþmalarýnýn baþý çektiði söylenebilir. Kadýnlara gebelik ve doðum sürecine iliþkin verilen eðitimlerin etkinliðinin arttýrýlmasý ve gebelerin sosyal destek aðlarýnýn arttýrýlmasý korku ve kaygýlarýnýn azaltýlmasý ve sürecin saðlýklý yönetebilmesi için son derece önemlidir. (ORCID ID: 0000-0003-3154-3393)
Anahtar Kelimeler: Doðum Korkusu, Tokofobi, Doðuma Hazýrlýk
|
