Giriþ ve Amaç
Ülkemizde 2014 yýlýnda yasal geçerlilik kazanan, 14 alt baþlýkta tanýmlanmýþ Geleneksel ve Tamamlayýcý Týp (GETAT) yöntemleri için alanýnda yetkin, bilimsel bilgiye sahip, yeniliklere açýk birincil ve yardýmcý uygulayýcýlara ihtiyaç vardýr. Araþtýrmada bir üniversitenin Saðlýk Bilimleri öðrencilerinin GETAT uygulamalarý bilgi ve deneyim düzeyini saptamak amaçlanmýþtýr.
Yöntem
Bu tanýmlayýcý araþtýrmada Mart 2018’de Saðlýk Yönetimi ve Hemþirelik öðrencilerine yüz-yüze anket uygulanmýþ, evrenin %66,7’sine (329/496) ulaþýlmýþtýr. Frekans ve yüzde ile tanýmlanan kategorik veriler ki-kare testi ile karþýlaþtýrýlmýþ, %95 güven aralýðýnda p<0,05 istatistiksel olarak anlamlý kabul edilmiþtir.
Bulgular
Katýlýmcýlarýn %61,4’ü hemþirelik öðrencisi; 64,4’ü erkektir. Sosyal medya/blog sayfalarý (%59,4), televizyon (%57,5), aile/arkadaþ/komþu (%51,9), saðlýk personeli (%38,1), akademik yayýnlar (%19,2) aracýlýðýyla baþlýca hipnoz (%82,4), akupunktur (%78,0), sülük (%77,0) olmak üzere katýlýmcýlarýn %96,7’si; en az bir GETAT yöntemi duymuþtur.
Son bir yýl içinde katýlýmcýlarýn %45,9’unun kendisine veya 1. derece yakýnýna evde (%60,3), hastanede (%24,7), saðlýk dýþý merkezlerde (%17,1) bir GETAT yöntemi uygulanmýþ olup %80’i bu bilgiyi saðlýk personeli ile paylaþmamýþtýr. Öðrencilerin %83,1’i mevzuatý, %53’ü sertifikalý eðitim programlarýný bilmemekte ancak %56,5’i GETAT’a ilþkin eðitim almak istemektedir; %52,8’i GETAT ile iyileþme saðlandýðýný, düþünmekte, %46,7’si uygulamalarýn SGK kapsamýnda olmasý gerektiðini düþünmektedir.
Cinsiyet, bölüm ve diðer sosyodemografik özelliklere göre gruplar arasýnda anlamlý fark bulunmamaktadýr (p<0,05).
Sonuç
Ülkemizde GETAT yöntemleri bilinmekte ve uygulanmaktadýr, ancak mevzuat bilinmemektedir Televizyon programlarý ve internet aracýlýðý ile topluma verilen GETAT yöntemleri hakkýndaki bilgilerin kamu otoritesi tarafýndan denetlenmesi gereklidir. Geleceðin saðlýk profesyoneli olan saðlýk öðrencilerinin eðitim müfredatlarýnda kanýta dayalý GETAT uygulamalarýna iliþkin bilimsel bilgilerin ve mevzuatýn yer almasý önerilir.
Anahtar Kelimeler: GETAT, Eðitim, Saðlýk Öðrencileri, Tanýmlayýcý Araþtýrma
|