Baðýrsak iliþkili lenfoid doku vücuttaki tüm immun sistem hücrelerinin %80’ini oluþturmaktadýr. Ýntestinal flora metabolik olarak çok aktif olup yaklaþýk yüz trilyon yararlý bakteri ve mantar barýndýrýr. Mikrobiyatayý etkileyen faktörler; genetik, yaþanýlan coðrafi bölge, doðum þekli, stres, egzersiz, diyet alýþkanlýklarý, yaþ ve antibiyotik kullanýmý olarak sýralanabilir. Barsaktaki yararlý ve zararlý organizmalar arasýndaki dengenin zararlý bakteriler lehine artmasý ve proinflamatuar sitokinlerin florada hakimiyet kazanmasý disbiyozis olarak tanýmlanmaktadýr. Astým, diyabetes mellitus, non alkolik yaðlý karaciðer hastalýðý, obezite, inflamatuar barsak hastalýðý, depresyon, kalp hastalýklarý ve kolon kanseri patogenezlerinde disbiyozis ile iliþkilendirilmektedir. Dünya Saðlýk örgütünün tanýmýna göre probiyotikler, yeterli miktarda alýndýklarýnda endojen mikrofloranýn özelliklerini geliþtirerek, konakçý saðlýðýný olumlu yönde etkileyen canlý mikroorganizmalardýr. Bu yüzden intestinal floranýn probiyotiklerle güçlendirilmesi mikrobiyata iliþkili hastalýklarýn klinik seyrini olumlu etkilemede umut vadetmektedir. En çok bilinen probiyotik mikroorganizmalar; Laktobasillus ve Bifidobakterium türleri, Saccharomyces boulardii, Aspergillus nigerdir. Besinsel probiyotikler ise; anne sütü, fermente yoðurtlar, peynir, turþu, çið sucuk, kefir, ekmek, bira, þarap, kýmýzdýr. Türk Gýda Koteksi Etiketleme yönetmeliðine göre bir besin maddesinin probiyotik olarak anýlmasý için gýdanýn en az 1.0x106 kob/g canlý probiyotik mikroorganizma içermesi gerekmektedir. Probiyotiklerin kullanýldýðý gastrointestinal hastalýklar; Clostridium difficile– iliþkili hastalýklar, inflamatuar barsak hastalýðý, irritable barsak sendromu, enfeksiyöz gastroenterit ve nekrotizan enterokolittir. Ancak probiyotiklerle yapýlan çalýþmalarýn az hasta sayýsý içermesi, farklý sonlaným, iyileþme noktalarý, hasta popülasyonlarý ile yapýlmasý bias oluþturmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Disbiyozis, Mikrobiyata, Prebiyotik, Probiyotik
|
