Yenidoğan Yoğun bakımlarda birçok ağrılı işleme maruz kalan bebekler için ağrının yönetimi oldukça önemlidir. Yenidoğan araştırmalarındaki ilerlemeler, kendini ifade edemeyen yenidoğanların ağrı yaşadığını ve ağrıyı kontrol etmenin tüm yenidoğanlara kısa ve uzun vadeli faydaları olduğunu göstermektedir. Özellikle prematüre bebeklerin yoğun bakım ünitesinde daha uzun kalış süreleri göz önünde bulundurulduğunda bu bebeklerin daha çok ağrıya maruz kaldıkları söylenebilir. Analjezik kullanımı yenidoğanlarda çok tercih edilen bir uygulama değildir. Amerikan Pediatri Akademisi ve Türk Neonatoloji Derneği yenidoğanlarda uygulanan küçük invaziv rutin işlemlerden (topuk kanı alma, kan şekeri bakma vb) kaynaklanan ağrıyı azaltmak amacı ile nonfarmakolojik yöntemlerin kullanılmasını önermektedir. Bu aşamada yaşamlarının daha ilk dakikalarında rutin işlemler (fizik muayene, bez değişimi vs) ve invaziv girişimler (topuk kanı alma, aspirasyon vs) gibi ağrıya maruz kalan yenidoğanlar için non-farmakolojik yöntemler en kolay ve en zararsız uygulamalardır. Yenidoğanın ağrısı, etkili uygulamalar ile hafifletilmez ya da yok edilmez ise yenidoğan üzerinde hormonal ve gelişimsel bozukluklara neden olmaktadır. Yenidoğanların kendilerini sözel olarak ifade edememeleri ağrının değerlendirilmesi ve tedavisini zorlaştırmaktadır. Ancak işinde deneyimli ve eğitimli bir yenidoğan hemşiresi tarafından ağrı göstergelerini yorumlamak ve ağrının olumsuz etkilerini en az düzeye indirmek mümkündür.
Bu derlemede, yenidoğan yoğun bakımlarda uygulanan non-farmakolojik yöntemler ve önemi güncel bilgiler ışığında özetlenmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yenidoğan, non-farmakolojik, prematüre
|