Bu araştırma, Türkiye’de depresyonla ilgili hemşirelik alanında yapılmış doktora tezlerinin sistematik biçimde incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Kesitsel, retrospektif tipte sistematik analiz çalışmasıdır. Araştırmada, Türkiye’de depresyonla ilgili hemşirelik alanında yapılan doktora tezlerinin taranması 21.03.2022-25.03.2022 tarihleri arasında Yükseköğretim Kurulu tez veri tabanından yapılmıştır. Çalışmanın evrenini oluşturan 26 tez çalışması “PRISMA (Preferred Reporting Items For Systematic Review and Meta-Analysis Protocols, Sistematik İnceleme ve Meta-Analiz Protokolleri İçin Tercih Edilen Raporlama Öğeleri)” bildirim kontrol listesine göre metodolojik açıdan incelenmiş ve tamamı çalışmaya dahil edilmiştir (N=26). İlk tezin 1997, son tezin 2022 yılında, en çok tezin dörder tez olmak üzere 2020 ve 2021 yıllarında yayınlandığı belirlenmiştir. Tezlerde kullanılan araştırma yöntemlerine bakınca en fazla 17 tezde (%65.3) ön-test, son-test kontrol gruplu yarı deneysel çalışmadır. Tezlerdeki örneklemler incelendiğinde, örneklem grubunu, en çok 13 tezde (%50.0) depresyon tanısı almış hastalar oluşturmaktadır. Tezlerde kullanılan ölçme araçları incelendiğinde, en çok kullanılan ölçeklerin, Beck Depresyon Ölçeği (13 tez, %50.0) olduğu ortaya çıkmıştır. Tezlerin yapıldığı doktora programlarına bakıldığında, en çok 21 tez (%80.8) hemşirelik doktora programı olduğu belirlenmiştir. Tezlerin sonuçları incelendiğinde, girişimsel tezlerin tamamında (25 tez, %92.1) uygulanan müdahalelerin, bireylerin ruhsal sağlıklarını iyileştirme ve depresyon düzeylerini azaltmayla ilgili sonuçların olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliğinde, depresyonla ilgili daha fazla çalışmanın yapılması, yapılmış olan çalışma sonuçlarının kurumlarda aktif olarak kullanılmasıyla ilgili girişimlerin yapılması, önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Depresyon, Doktora tezi, Hemşirelik, Sistematik analiz.
Anahtar Kelimeler: Depresyon, Doktora tezi, Hemşirelik, Sistematik analiz.
|