Akdeniz diyeti 2010 yılında UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü- United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) tarafından insanlığın manevi kültürel mirası olarak kabul edilmiştir. Günümüzde ise; Akdeniz diyeti sağlık üzerine etkileri, çevresel, ekonomik ve sosyo-kültürel boyutları nedeni ile sürdürülebilir ve sağlıklı bir diyet modeli olarak tanımlanmaktadır. Sürdürülebilir diyetler; koruyucu ve biyolojik olarak çeşitlilik ve ekosistemlere saygılı, kültürel olarak kabul edilebilir, erişilebilir, ekonomik olarak adil ve uygun maliyetli, besleyici olarak yeterli ve güvenli ve sağlıklı, aynı zamanda doğal ve insan kaynaklarını optimize edicidir. Yüksek sebze ve meyve, tam tahıl ürünleri, kurubaklagiller, kabuklu yemişler, zeytinyağı, balık ile düşük yağlı veya yağsız süt ürünleri, tavuk ve yumurta, ılımlı miktarlarda alkol (başlıca kırmızı şarap), düşük miktarlarda kırmızı et ve ürünleri, şeker ve şekerli ürünler, şekerli içecekler ve rafine tahılların tüketimi Akdeniz diyetinin karakteristik özelliklerini oluşturmaktadır. Akdeniz diyeti sebze ve meyvelerden, tam tahıl tanelerinden, zeytinyağı ve balık açısından zengin bir beslenme modeli olduğundan posa’dan, C vitamini ve E vitamini, β-karoten gibi antioksidan vitaminlerden ve antioksidan etkinlik gösteren polifenolik bileşiklerden, tekli doymamış yağ asitlerinden zengindir. Bu özellikleri ile Akdeniz diyeti sağlığı koruyucu ve geliştirici, kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon, Tip 2 Diyabet, kanser gibi diyetle ilintili kronik hastalık riskini azaltıcı, yaşam süresini uzatıcı potansiyel bir etkiye sahiptir. Özetle sürdürülebilir ve sağlıklı Akdeniz Diyeti, bir diyetin ötesinde, fiziksel aktivitenin de önemli rol oynadığı bir yaşam biçimi örüntüsüdür.
Anahtar Kelimeler: Akdeniz diyeti, Sürdürülebilir beslenme, Sürdürülebilir Akdeniz diyeti
|
