Amaç: Sporcuların karşılaştıkları engeller karşısında yılmadan ilerleyebilmesi ve hedeflerine ulaşabilmesi için sahip olması gereken özellikler arasında cesaret ve zihinsel dayanıklılık durumları sporcular için büyük önem taşımaktadır. Yapılan araştırmalarda daha çok farklı branşların zihinsel dayanıklılıklarının incelendiği görülürken özellikle güreş gibi yüksek düzeyde temas içeren ve sakatlanmaların çok fazla yaşanabileceği bir branş üzerine yapılmış zihinsel dayanıklılık ve cesaret duygusunun birlikte ele alındığı çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu bağlamda araştırmanın amacı profesyonel güreşçilerin cesaret düzeyleri ve zihinsel dayanıklılık durumlarının bazı bağımsız değişkenlere göre incelenmesi ve aralarındaki ilişkinin ortaya konulmasıdır.
Yöntem: Araştırmanın çalışma grubunu profesyonel güreş yapan Yaş =21,43±5,31 olan, =9,19±5,63 spor yılına sahip ve =4,04±3,25 yıldır şuan ki antrenörü ile çalışan toplamda 118 profesyonel güreşçi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Altıntaş ve Koruç (2017) tarafından Türkçe’ye uyarlanan ‘‘Zihinsel dayanıklılık ölçeği’’ ve Konter ve Johan Ng (2012) tarafından geliştirilen ‘‘Sporda cesaret ölçeği’’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde; betimleyici istatistikler, t testi, ANOVA ve Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Sporcuların zihinsel dayanıklılık alt boyutlarından güven, devamlılık ve kontrol boyutlarını doğru kabul ettikleri görülürken sporda cesaret ölçeği alt boyutlarından kararlılık, atılganlık, tehlikeyi göze alma ve özverili olma boyutlarına katıldıkları ancak yetkinlik-ustalık boyutunda ise kararsızlık yaşadıkları belirlenmiştir. Sporcuların yaş ve antrenörleri ile çalışma sürelerine göre anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Spor yılına göre zihinsel dayanıklılık ölçeğinin devamlılık alt boyutunda 1-5 yıl ile 6-10 yıl arası güreş yapanların arasında 1-5 yıl yapanların lehine anlamlı farklılık görülmüştür. Buna göre güreşte daha az tecrübeye sahip sporcuların tecrübeli sporculara göre her türlü zorluğa rağmen mücadelesine devam ettiği ve daha kararlı oldukları düşünülebilir. Milli olma durumlarına göre sporda cesaret ölçeğinin kararlılık alt boyutunda ve zihinsel dayanıklılık ölçeğinin devamlılık alt boyutunda milli olmayanların lehine anlamlı farklılık görülmüştür. Buna göre milli olmayan güreşçilerin milli olan güreşçilere göre daha fazla risk alabildiği ve güç durumlarda dahi sonuca ulaşmak için rakipleri ile mücadele etmekten vazgeçmediği söylenebilir. Son bir yılda sakatlık geçirme durumlarına göre ise sporda cesaret ölçeğinin özverili olma, tehlikeyi göze alma, kararlılık ve atılganlık alt boyutlarında, zihinsel dayanıklılık ölçeğinin ise güven ve devamlılık alt boyutlarında sakatlık geçirmeyenlerin lehine anlamlı farklılık belirlenmiştir. Buna göre, sakatlık geçirmeyen güreşçilerin cesaret ve zihinsel dayanıklılıkları sakatlık geçirenlere göre da yüksektir. Korelasyon analizine göre, cesaret ölçeğinin yetkinlik boyutu ile zihinsel dayanıklılık ölçeğinin güven ve devamlılık alt boyutları arasında pozitif yönde orta düzeyde, cesaret ölçeğinin atılganlık boyutu ile zihinsel dayanıklılık ölçeğinin devamlılık ve kontrol alt boyutları arasında pozitif yönde düşük düzeyde, cesaret ölçeğinin kararlılık boyutu ile zihinsel dayanıklılık ölçeğinin devamlılık boyutu ile orta, kontrol boyutu ile pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki görülmüştür.
Sonuç olarak; güreşçilerin maçın zorluk derecesi arttıkça kendine güven ile ilgili problem yaşadıkları, yaşın zihinsel dayanıklılık üzerinde etkisi görülmezken spor yapma yılının zihinsel dayanıklılığı etkilediği görülmüştür. Milli olmayan sporcuların başarmak için zor rakiplerden kaçmadıkları, başarısızlıktan korkmadıkları ve kazanma odaklı mücadeleye girdikleri, sakatlık geçiren sporcuların ise zihinsel dayanıklılıklarının da düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlara göre güreşçilerin zihinsel dayanıklılıklarını geliştirebilecek uygulamalara ihtiyaç duydukları söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar kelimeler: Güreş, Zihinsel Dayanıklılık, Spor, Cesaret
|