Amaç: Perfloroalkil ve polifloroalkil bileşikleri (PFAB'ler), farklı polimer ve polimer olmayan maddelerden oluşan çeşitli büyük kimyasal gruplarıdır. Sekiz karbon omurgasından oluşan perflorooktanoik asit (PFOA) ve perflorooktan sülfat (PFOS), en yaygın olarak bilinen PFAB'lardır. Bu bileşikler başlıca doğal çevremizde bulunmakta ve insan kanından bu bileşiklerin analizi yapılmaktadır. Bu kimyasalların insanlara kontamine su ve gıdaların yutulması, ticari ürünlerin kullanılması ve ortamdaki tozların solunması yoluyla bulaştığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, farklı evrelerde Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) olan hastalarda PFOA ve PFOS düzeylerini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Hastanesi Nefroloji polikliniğine başvuran 61 KBH evre (1-4) hastalar çalışmaya dahil edildi. Kontrol grubu yaş ve cinsiyet uyumlu 26 sağlıklı bireyler oluşturularak çalışmaya dahil edildi. PFOA ve PFOS konsantrasyonları pik alanlarının standart eğrileriyle karşılaştırılarak belirlendi. Çalışma numuneleri üç kez analiz edildi. Kör numunlaerin ortalama değerleri PFOA ve PFOS değerlerinden çıkarıldı.
Bulgular: KBH grubunda PFOA ve PFOS düzeyleri kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksekti (sırasıyla 11.4±7.47, 0.45±0.55; 0.13±0.17, 0.19±0.4 ng/mL) (p=0.001). KBH grubunda kontrol grubuna göre hemoglobin, serum albümin ve eGFR düzeyleri anlamlı olarak daha düşük, potasyum ve ürik asit düzeyleri ise daha yüksekti. PFOA ve PFOS seviyeleri, sağlıklı kontrol grubuna kıyasla KBH hastalarının tüm evrelerinde anlamlı derecede yüksekti. Ancak, eGFR ile PFOS ve PFOA arasında bir korelasyon tespit edilmedi. Sonuç: Biz bu çalışmada KBH hastalarının farklı (1-4) evrelerinde önemli ölçüde artmış PFOA ve PFOS konsantrasyonları tespit edildi. eGFR, yaş ve serum PFOA ve PFOS konsantrasyonları arasında ilişki saptanmadı.
Anahtar Kelimeler: PFOA, PFOS, CKD, LC-MS/MS
|
