Evsel kimyasal maddelerin, modern yaşam için vazgeçilmez oldukları bir gerçektir. Ancak bu evsel kimyasal maddelerin bilinen ve bilinmeyen sayısız zararları vardır. Evsel kimyasallar; temizlik ürünleri olan deterjanlar, kozmetik ürünler, kokular yayan parfümler, oda spreyleri, diş macunları, ilaçlar, cilalar, saç boyaları gibi geniş bir yelpazede yer alırlar. Ayrıca her yıl piyasaya 200-300 yeni kimyasal madde sürülmektedir. Bu maddelerin sağlığa ani etkileri olabileceği gibi, uzun vadede de sağlık sorunlarına sebep olabilecekleri bir gerçektir Diğer birçok konuda olduğu gibi bu konuda da toplumu bilinçlendirmek, olası riskleri önlemek için gereklidir. Bu çalışmada, her gün iç içe yaşadığımız evsel kimyasal maddelerin en yaygın kullanımlarından yola çıkarak, bunların insan ve diğer canlılar için ve çevre sağlığı için olası etkilerini açıklanmış ve konuya dikkat çekilmiştir. Bugün dünyada doğal ya da insan ürünü on milyondan fazla çeşit kimyasal maddenin kullanıldığı tahmin edilmektedir. A.B.D. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), diş macunları, kozmetikler, sabunlar, deodorantlar, plastik şişeler ve pestisitler gibi birçok evsel kimyasal bileşiklere maruz kalmanın insan sağlığı üzerindeki etkilerini değerlendirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu ileri sürmektedir. Bazı evsel kimyasal türlerinin, laboratuvar hayvanlarının üreme sistemini etkilediği bilinmektedir. CDC tarafından yapılan araştırmalarda, yetişkin kadınların idrarlarında, erkeklerinkine nazaran, sabun, şampuan, kozmetik ürünler ve diğer kişisel bakım ürünlerinde yapımında kullanılan çeşitli kimyasallara daha yüksek oranda rastlandığı görülmüştür. Kimyasalların tek olarak kullanımı olduğu gibi bazı kimyasalların karıştırılarak kullanılması da yaygındır. Bu tip kullanımların yeni riskleri ortaya koyması ve çok tehlikeli sonuçlar meydana gelmesi de kaçınılmazdır. Çalışmanın amacı; evsel kimyasallar ile ilgili farkındalığı arttırmak ve toplumu bilinçlendirmeye çalışmaktır.
Anahtar Kelimeler: Evsek Kimyasallar, Kozmetikler, Temizlik Malzemeleri, Sağlık Tehlikeleri
|