Öz: Evlilik doyumu, evlilikteki mutluluğu, istikrarı ve evlilik içerisindeki beklentilerin karşılanıp karşılanmamasına yönelik algısını değerlendirmek için kullanan kavramlardan biridir. Evlilik doyumu birçok dinamikten etkilenir. Bu dinamiklerin etkisi ile evlilik doyumunda meydan gelen değişikler kadınların yaşam kalitesini etkileyebilmektedir. Araştırma, kadınlarda evlilik doyumu ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkide depresyonun aracılık etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Türkiye’nin doğusunda yer alan bir ile bağlı bulunan 5 Aile Sağlığı Merkez’inde Mayıs 2018-Ocak 2019 tarihleri arasında 496 evli kadın ile yürütülmüştür. Veriler araştırmacı tarafından Katılımcı bilgi formu, evlilik doyum ölçeği, Beck depresyon ölçeği ve Dünya sağlık örgütü yaşam kalitesi ölçeği kısa formu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiklerin (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma) yanı sıra AMOS 24 paket programı ile Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) kurularak analizi yapılmıştır. Depresyon bağımlı değişkeni ile evlilik doyumu bağımsız değişkeni arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardır (β1= -0,636 p=0,001<0,05). Yaşam kalitesi bağımlı değişkeni ile depresyon bağımsız değişkeni arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardır (β1= 0,250; p=0,001<0,05). Evlilik doyumu bağımsız değişkeni ile yaşam kalitesi pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardır. (β1= 0,620; p=0,001<0,05). Aracılık etkisi analizi sonuçlarına göre depresyon puanının evlilik doyumu ve yaşam kalitesi arasında aracılık etkisine sahip olduğu bulunmuştur. Sağlık profesyonelleri evli bireylerin yaşam kalitelerini değerlendirirken evlilik doyum düzeylerini ve depresyon varlığını göz ardı etmemeli bütüncül bir yaklaşım sergilemelidir.
Anahtar Kelimeler: Evlilik Doyumu, Depresyon, Yaşam Kalitesi, Yapısal Eşitlik Modellemesi, Aracı Rolü
|
