İstenen cinsiyette bebek sahibi olmak annenin gebelik sürecine olumlu katkı sağlarken istenmeyen cinsiyette bebek sahibi olmak ise olumsuz etkilere neden olabilir. Ayrıca ebeveyn-çocuk ilişkisi, özellikle davranış ve duyguların düzenlenmesi ile ilgili olarak çocukların tüm gelişimi boyunca merkezi bir rol oynar. Bu nedenle bu araştırma erkek çocuk baskısı yaşayan kadınların deneyimlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. İçerik analizi yöntemi kullanılarak yapılan nitel türde bir çalışmadır. Amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiş, çalışmaya katılmayı kabul eden, erkek çocuk baskısı yaşayan, anne olan ve en az 1 erkek çocuğu olan 12 kadın örneklemi oluşturmuştur. Veriler tanıtıcı bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış, içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Çalışma Nisan – Ağustos 2022 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışmanın uygulanabilmesi için etik kurul izni ve çalışma kapsamındaki bireylerden onam alınmıştır. 12 kadından 10’nun evli, dokuzunun çekirdek aile yapısının olduğu, tamamının okuryazar olduğu, dokuzunun gelir düzeyinin orta düzey olduğu belirlenmiştir. Araştırmada erkek çocuk baskısı yaşayan katılımcıların deneyimlerine ilişkin iki ana tema ve bu temalara ait dört alt tema ortaya çıkmıştır. Alt temalarla birlikte ana temalar; kanayan yara (kültür, kadınlık, aile ve toplum) kurtuluş (savaş ve sağlamlık) olarak bulunmuştur. Çalışma kapsamındaki kadınlar erkek çocuk baskısının yaşamlarının her yönünü ciddi düzeyde etkilediğini vurgulamışlardır. Sonuç olarak erkek çocuk baskısının başta kadın ruh sağlığı üzerinde olmak üzere birçok olumsuz etkilerinin olduğu görülmüştür. Bu nedenle sağlık profesyonellerinin kadın sağlığı hizmetlerinin yanı sıra bütüncül perspektifle toplum temelli çalışmalar yapması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Cinsiyet, Baskı, Erkek Çocuk, Kadın Sağlığı, Nitel Çalışma
|
