Son otuz yılda dünyada uygulanan pek çok mindfulness temelli program geliştirilmiş ve bu programlara olan ilgi artmıştır. Bunlardan biri olan Mindfulness Temelli Doğum ve Ebeveynlik Programı (MBCP), Nancy Bardacke tarafından 1998 yılında Mindfulness Temelli Stres Azaltma Programı (MBSR)’dan uyarlanarak geliştirilen 10 haftalık bir doğuma ve ebeveynliğe hazırlık programıdır. MBCP’nin amacı ailenin sağlığı ve iyi oluşunu desteklemek amacıyla düzenlenmiş mindfulness meditasyon pratikleri aracılığıyla ebeveyn adaylarının gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemde ebeveynliğin ilk haftalarındaki zorlayıcı ve stres yaratan durumlarla başedebilmesini; ebeveyn adaylarının doğuma ve ebeveynliğe farkındalık pratikleri ile hazırlanmalarını desteklemektir. Yurtdışında yapılan deneysel ve nitel araştırmalar MBCP’nin ebeveyn adaylarının algılanan stres düzeylerini ve depresif semptomlarını düşürdüğünü; pozitif duygu durumlarını, farkındalık becerilerini, özşefkat ve ebeveynliğe yönelik özyeterlik düzeylerini, beden farkındalıklarını artırdığını göstermektedir. Bunun yanı sıra araştırmalar MBCP’nin yalnızca gebelik döneminde değil, doğumdan sonra anne ve bebeğe ilişkin bazı değişkenler üzerinde de olumlu etkileri olduğunu göstermektedir. Araştırmalar, programın anne-bebek bağlanmasını, çiftler arasındaki iletişimin niteliğini, zor duyguları yönetmeyi ve stres yaratan durumlarla başetme konusunda esnek olabilme düzeyini, annelerin bebeklerine ilişkin işaretleri anlama düzeyini, bebeklerin sosyal duygusal gelişimini ve bebeklerin öz düzenleme düzeylerini olumlu yönde etkilediğini göstermiştir. Araştırma sonuçları mindfulness temelli müdahalelerin yalnızca doğum değil, ebeveynlik deneyimini de pozitif yönde etkilediğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Mindfulness, ebeveynlik, doğuma hazırlık
|
