Kadının yaşamında önemli bir dönüm noktası olan doğum, bazı kadınlar için olumlu algılanırken, bazı kadınlar için ise travmatik olabilir. Kişileri tehlike karşısında uyarmaya ve uygun davranış göstermeye motive eden korku, mevcut ya da algısal bir tehlikeye karşılık verilen bir tepkidir. Sonucu kesin olarak önceden tahmin edilemeyen ve içerisinde belirsizlikleri de barındıran doğum eylemi ve gebelik sürecinde ambivalan duyguların yanı sıra çeşitli düzeylerde korku da yaşanabilmektedir.
Bu çalışmada ağırlıkta ülkemizde yapılanlar olmak üzere son 10 yıla ait 41 adet doğum korkusu konusunda yapılmış makale incelenerek korkuya etki eden faktörler ve korkuyu azaltma konusunda yapılan müdahalelere ilişkin sonuçlar derlenmiş ve bu sonuçlar doğrultusunda gelecekte yapılacak çalışmalar için bir gözden geçirme raporu sunmak amaçlanmıştır.
Şiddetli düzeylerde yaşandığında, doğum korkusu doğum eyleminin gidişini olumsuz etkileyebilmekte ve maternal ve neonatal komplikasyonlara zemin hazırlayabilmektedir. Bu korkunun doğum öncesi süreçte ve patolojik düzeylerde yaşanması “tokofobi” olarak adlandırılmaktadır.
Günümüzde ülkemizde kadın için en sağlıklı doğum şekli olan normal doğumdan ziyade sezaryen doğumların tercih edilmesinin en temel nedenlerini; normal doğuma ilişkin yanlış inanış ve korkular, doğum öncesi ve sırasında yetersiz bakım, destek ve bilgiye sahip olma ve kadınların eğitim ve evlilik yaşlarının yükselmesi ve tercihleri oluşturmaktadır.
Doğum korkusu konusunda yapılan çalışmalar incelendiğinde, psikolojik ve eğitim açısından gebelerin sürece adaptasyonunu sağlayan müdahale çalışmalarının başı çektiği söylenebilir. Kadınlara gebelik ve doğum sürecine ilişkin verilen eğitimlerin etkinliğinin arttırılması ve gebelerin sosyal destek ağlarının arttırılması korku ve kaygılarının azaltılması ve sürecin sağlıklı yönetebilmesi için son derece önemlidir. (ORCID ID: 0000-0003-3154-3393)
Anahtar Kelimeler: Doğum Korkusu, Tokofobi, Doğuma Hazırlık
|
