D vitamini vücutta birçok mekanizmada önemli role sahiptir. Aktif hale gelmesinin ardından özellikle kalsiyum metabolizmasında rol alan D vitamini, eksikliğinin görülmesi durumunda birçok sağlık riskine neden olmaktadır. D vitamininin olumlu etkileri arasında, pankreasta beta hücreleri üzerinde sitokinlerin neden olduğu hücre harabiyetini engellemesi, insülin salınımını uyarması, kardiyovasküler sistemde, damarlarda köpük hücre oluşumunu ve makrofajların kolesterol alımını inhibe etmesi, lenfositlerden salınan sitokinlerin inhibisyonu ile endotel hücrelerinde adhezyon moleküllerinin üretimini baskılayarak ateroskleroza karşı koruma sağlaması sayılabilir. Ayrıca D vitamini, diyabet, obezite, hipertansiyon gibi önemli halk sağlığı sorunları ile ilişkilendirilir. Aynı zamanda D vitamini eksikliği ile kas zayıflığı, kardiyovasküler hastalıklar, insülin direnci ve immün sistem bozuklukları gibi durumlar arasında anlamlı ilişkiler olduğu gösterilmiştir. Son zamanlarda yapılan çalışmalar D vitamini ile prevelansı giderek artan kanser türleri arasındaki ilişkiler üzerine odaklanmaktadır. D vitamini reseptörlerinin aktive olmaması, yetersiz güneş ışınlarına maruz kalma ve kanserli bireylerde görülebilecek çeşitli sebeplerden dolayı, D vitamini sahip olduğu anti-kanser etkisini göstermesine ve bazı mikrobiyal peptidleri ve lenfositleri indüklemesine engel olur. Bu sebepler kanserli bireylerde D vitamininin bu mekanizmalarının aksamasına bağlı olarak D vitamini eksikliğine kanıt olarak gösterilebilir. Birçok çalışmada kanserin nedenleri ve tedavileri üzerine odaklanılmıştır. Meme kanseri, kolorektal kanser, troit kanseri, cilt kanseri ve pankretaik kanserlerinin D vitamini ile ilişkisini inceleyen çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmada birçok hastalıkla ilişkisi olan D vitamininin kanser ve kanser türleri ile ilişkisi ve etki mekanizmaları incelenmiştir. Bu kapsamda D vitamininin sağlıklı bireylerde kanserin önlenmesinde ve kanserli bireylerin kanser tedavisinde kullanımına bilimsel bir bakış açısı kazandırmak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: D vitamini, kanser, sağlık
|
