Giriş: COVID-19 pandemi sürecinde; virüse maruziyeti önlemeye yönelik önlemler kapsamında bireylerin fiziksel aktivite katılımları kısıtlanmış bulunmaktadır. Liteartürde; pandemi sürecini takiben toplumu “sedanterizm pandemisi” olarak isimlendirdikleri yeni bir dönemin daha beklediği vurgulanmaktadır. Bu dönemde üniversite öğrencileri de sosyal izolasyon sürecinden etkilenmiş olup; uzaktan eğitim yöntemine ile uzun saatler internet kullanımına ve oturma aktivitesini yapmaya yönlendirilmiş bulunmaktadır.
Amaç: Araştırmamız pandemi sürecinde eğitimlerine uzaktan eğitim yöntemi ile devam eden üniversite öğrencilerinde sedanter geçen zaman ve internet bağımlılığının incelenmesi amacıyla gerçekleştirildi.
Yöntem: Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü öğrencilerinden 2020-2021 eğitim öğretim yılında Sağlıklı Yaşam ve Fiziksel Aktivite seçmeli dersine kayıtlanan öğrenciler çalışmaya dahil edildi. Öğrencilere veri kayıt formu çevrimiçi olarak uygulandı. Katılımcıların demografik verileri, transteorik modele göre fiziksel aktivite davranış düzeyleri, günlük oturma süreleri ve internete bağlandıkları cihaz tipi kaydedildi. İnternet bağımlılık düzeyleri Young İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formu (YİBT-KF) ile değerlendirildi.
Bulgular: Yaş ortalaması 21.09±1.58 olan 55 (%57.29) öğrenci çalışmaya katıldı. Transteorik modele göre öğrencilerin % 20.0’si (n=11) devam ettirme, %16.4’ü (n=9) hareket/eylem, %47.3’ü (n=26) hazırlık, %14.5’i (n=8) düşünme/niyet, %1.8’i (n=1) düşünmeme davranış modeli göstermekteydi. Günlük oturma süreleri 478.91±168.32 dakika idi. İnternete girişte öğrencilerin %90.9’u (n=50) cep telefonu, %5.5’i (n=3) masaüstü bilgisayar, %3.56’sı (n=2) dizüstü bilgisayar kullanmaktaydı. İnternet bağımlılığı sonuçlarına göre % 63.6’sı normal, %27.3’ü problemli, %9.1’i patolojik internet kullanıcısıydı.
Sonuç: Üniversite öğrencilerinin pandemi sürecinde sedanter bir hayat tarzına sahip oldukları ve üçte birinden fazlasının internet bağımlısı olduğu görülmektedir. Ayrıca omurga problemlerinde risk faktörü oluşturan cep telefonunun kullanılan en yaygın mobil araç olduğu da dikkat çekicidir. Elde ettiğimiz veriler ışığında, pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin internet kullanımı yerine fiziksel aktiviteye yönlendirilmeleri gerektiğini düşünmekteyiz.
Anahtar Kelimeler: Covid-19, İnternet Bağımlılığı, Sedanter Zaman.
|