Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), obeziteyi gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri tehdit eden ve en çok ihmal edilen halk sağlığı sorunlarından biri olarak tanımlamaktadır. Obezitenin sıklıkla çocukluktan yetişkinliğe kadar izlenebildiği ve çocukluk çağı obezitesinin çeşitli hastalıklar ile ilişkilendirildiği bilinmektedir. Çocukluk çağı obezitesi, yalnızca gelişmiş ülkelerde değil, ülkemizinde içerisinde yer aldığı gelişmekte olan ülkelerde her geçen gün artış gösteren bir sağlık problemidir. Çocukluk çağı obezitesine sahip çocukların yüksek oranda yetişkin obez olma riski taşıdığı bilinmekte olup bu durumun pandemi süreci ile birlikte arttığı gösterilmiştir. Obezite ve çocukluk çağı obezitesinin özellikle hipertansiyon, yüksek kolesterol, astım, uyku bozuklukları, tip 2 diyabet gibi birçok sağlık problemine neden olmaktadır. Çocukluk dönemi, yaşam boyu beslenme alışkanlıklarının oluştuğu zamandır. Bu nedenle obeziteyi, besin alımını ve enerji metabolizmasını düzenleyen temel mekanizmaları anlamak, obeziteyi önlemek ve uzun dönem sağlıklı yaşam için önemlidir. Yağ dokusu ve vücuttaki diğer sistemler arasındaki iletişim, adipokinler aracılığıyla gerçekleştirilir. Adipokinler enerji homeostazını kontrol eder ve metabolik, endokrin ve immünolojik süreçlerde yer alır. Adipositlerin hormon bağlayıcı bir protein olan leptin salgıladığı gösterilmiştir. Leptin, 16 kDa uzunluğa sahiptir ve 146 amino asitten oluşur. Leptinin ana fizyolojik rolü, merkezi sinir sistemini enerji depolarının bolluğu ve mevcudiyeti hakkında bilgilendirmek ve depolanmış enerji tüketimini teşvik etmek için gıda alımını sınırlandırmaktır. Leptin hormon eksikliği ya da bu hormona direnç durumunda obezite meydana gelmektedir. Sonuç olarak; çocukluk çağı obezitesi ve leptin arasındaki ilişkinin araştırılması erken yaşta obezite gelişimini önlemek ve daha sağlıklı nesiller yetiştirme noktasında üzerinde çalışılması gereken önemli bir konudur.
Anahtar Kelimeler: Çocuk, obezite, adipokin, leptin
|
