Giriş: Evlilik, iki karşı cins arasında yasalara uymak şartı ile aile kurmayı, çocuk sahibi olmayı, bu çocuklara belli bir statü sağlamayı ve kültürel, sosyo-ekonomik, psikolojik, biyolojik amaçları hedefleyen bir anlaşma ve dayanışmadır. Türk Medeni Kanunu’nun 136. Maddesi gereği evlenecek çiftlerin sağlık raporu alması zorunlu tutulmuştur. Evlilik raporu düzenlenmesi Aile Hekimliği Kanununda aile hekiminin görevleri içinde yer alan bir hizmettir. Bireylerin başvurdukları Aile Sağlığı Merkezinde Aile Hekimi tarafından bazı test ve muayenelere tabi tutulmaktadır. Bu muayene ve testler genellikle cinsel veya kalıtsal yolla geçen bir hastalık olup olmadığını belirlemeye yöneliktir. İstenen tetkiklerde bir takım bölgesel farklılıklar olmasına karşın genel olarak; kan grubu, Human Immunodeficiency Virus(HIV) , Hepatit B yüzey antijen (HbsAg), Hepatitis C Virüs (HCV), Venereal Disease Research Laboratory (VDRL), akciğer röntgeni ve hemogram istenmektedir. Amaç: Araştırmada; Aile Sağlığı Merkezine evlilik raporu almak için başvuran kişilerin ve laboratuar sonuçlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kapsam: Yapılan bu araştırmanın evrenini İstanbul ilinin bir ilçesinde hizmet veren bir Aile Sağlığı Birimine kayıtlı hastalar (N= 4000) oluşturmaktadır. Örneklemini ise bu birime kayıtlı kişilerden 2011-2013 yılları arasında evlilik raporu için başvuran tüm hastalar oluşturmaktadır. Sınırlılıklar: Araştırmanın sadece bir Aile Sağlığı Birimi’nde yapılıyor olmasından dolayı sonuçlar genellenemez. Yöntem: Çalışmamızda 2011-2013 yılları arasında İstanbul ilinde hizmet veren bir aile sağlığı merkezine evlilik raporu almak için başvuran kişilerin hemogram, AntiHCV, AntiHBs, AntiHIV, VDRL, HBsAg, kan grubu tayini ve akciğer filmi ile olası tüberküloz taraması sonuçları retrospektif olarak değerlendirildi. Akciğer grafilerinin değerlendirilmesi radyoloji ünitesinin verdiği rapora göre yapıldı. Kadınlarda <12gr/dl Hb, erkeklerde <13gr/dl anemi kabul edildi. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler (ortalama, standart sapma, frekans) kullanılmış olup SPSS 15.0 bilgisayar yazılımı ile yapıldı. Bulgular: Başvuran 151 kişinin 69’unu kadın oluşturmaktadır. Kadınların yaş ortalamaları 26.90±6.42 yıl iken, erkeklerin yaş ortalaması 29.35±5.47 yıl idi. AntiHIV, HBsAg, AntiHBs pozitifliği sırasıyla 0(%0.0), 3(%1.9), 3(%1.9) kişide saptandı. HBsAg pozitifliği saptanan 3 kişinin hepsi erkek olup yaş ortalamaları 28.2±4,36 idi. AntiHBs pozitif olan 3 kişiye (E/K:2/1; ort. yaş sırasıyla: 29.11±6.42/ 26.02±6.27 yıl) bağışıklığın aşı yoluyla mı yoksa geçirilmiş enfeksiyon doğrultusunda mı kazandıkları sorulmuştu. Başvuranların 145’inde Anti HBs negatifti (E/K:77/68; ort. yaş sırasıyla: 29.18±6.48/26.39±5.80 yıl). Bağışıklığı olmadığı tespit edilen bu kişilere Hepatit B virüsü, hastalığı ve bulaş yolları hakkında danışmanlık verilmiştir. Çalışmanın kısıtlılığı olarak söylenebilecek durumlardan biri her başvuran kişiden hemogram istenmemiş olmasıdır. Dosyadan kaydedilen 60 hemogram tetkikinde, 7’si kadın(%11.6) ve 4’ü erkek(% 6.7) olmak üzere toplam 11 kişide anemi saptandı.(%18.3).Tüm başvurularda kaydı bulunan en sık kan grubu A (+) iken (%43.0; n=66), en nadir bulunan kan grubu 0 kişi ile AB(-) oldu (%0.0). 69 kadından 7’i Rh (-) kan grubuna sahipti. Çalışmanın yapıldığı dönemin tamamında hemoglobin elektroforezi yapılması zorunlu olmamasına karşın 40 (E/K:26/14) kişinin hemoglobin elektroforezi yapılmış ve değerlendirildiğinde; 4’ü(E/K:3/1) ileri tetkik için hematolojiye yönlendirilmiştir. İncelenen dosyalarda kadınların 5’i gebe olduğu için akciğer grafisine yönlendirilmemiş sadece fizik muayeneleri yapılmıştır. Kendi kan grupları Rh(-) evlenecekleri kişinin Rh(+) olan dolayısıyla Rh uygunsuzluğu olarak tanımladığımız 5 kadına Rh uygunsuzluğu ile ilgili eğitim ve danışmanlık hizmeti verilmiştir. HBsAg(+) olan 3 kişinin evlenecekleri kişilerin hepatit markerleri istenerek değerlendirilmiş ve bu kişilere hepatit B hastalığı ve bulaşma yolları ile ilgili bilgilendirilme yapılarak aktif bağışıklama programına alınmıştır. Venereal Disease Research Laboratory (VDRL), Anti Human Immunodeficiency Virus (HIV) pozitifliğine ve akciğer grafilerinde tüberküloz şüphesi oluşturacak lezyon bulgusuna rastlanmamıştır. Başvuran 1 kişide Anti Hepatitis C Virüs (HCV), 3 kişide Anti Hepatit B yüzey antijen (HBs) pozitif iken, Hepatit B yüzey antijen (HBsAg) pozitifliği 3 kişide tespit edilmiştir. Sonuç: Evlilik raporu düzenlenmesi hizmetinde tetkiklerin değerlendirilmesi kadar bireylerin fizik muayeneleri ve evlilik danışmanlığı hizmeti de önem taşımaktadır. Etkin danışmanlık hizmetinin verilmesi evlenecek çiftleri hem genetik hem de cinsel yolla bulaşan hastalıklardan koruyarak toplumun sağlığını korumada ve geliştirmede etkili olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Evlilik, Evlilik Raporu, Evlilik Danışmanlığı, Aile Sağlığı Merkezi
Anahtar Kelimeler: Evlilik, Evlilik Raporu, Evlilik Danışmanlığı, Aile Sağlığı Merkezi
|
